Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
StalinwzwierciadlepublicystykiPutina
W1922rokubolszewicyspieralisięokształtprzyszłegopań-
stwasowieckiego.Stalinoptowałzawłączeniemwszystkich
większychrepublik(Ukrainy,Białorusi,Gruzji,Azerbejdża-
nu,Armenii)wskładRosjiSowieckiejnazasadachautono-
mii.Leninnatomiastbyłzwolennikiemutworzeniazwiązku
formalnieniezależnychrepublik.Jakwiadomo,ostatecznie
zwyciężyłakoncepcjawodzarewolucji.Jednak,jakzauważa
OlegChlewniuk,byłtospórczystoformalny,ponieważżaden
zprzedstawicielisowieckiegokierownictwaniebrałnawetpod
uwagęrealnejniezależnościrepublikanitymbardziejmożli-
wościichwyjściazeskładupaństwazestolicąwMoskwie.
Przedmiotemdyskusjibyłjedyniestopieńsamodzielnościlo-
kalnychwładz,które,takczyinaczej,byłypodporządkowane
partyjnemucentrum3.Niemniej,zdaniemPutina,uschyłku
ZSRRjużsamopowstanieformalnieoddzielnychrepublik
sprzyjałotendencjomodśrodkowym.PrezydentRosjikry-
tykujerównież,wynikającązleninowskiej„decentralizacji”,
politykękorienizacji.Polegałaonanawspieraniuodrębności
kulturowejposzczególnychrepublikzgodniezformułą:na-
rodowaforma-socjalistycznatreść.NaUkrainieoznaczało
toukrainizację.WjejramachczłonkiemAkademiiNaukzo-
stałMychajłoHruszewski,ukraińskipatriota,któregoPutin
nazywa„jednymzideologównacjonalizmuukraińskiego”.
ZdaniemPutina„podpozoremwalkiztakzwanymwielko-
mocarstwowymszowinizmemukrainizacjęnarzucanotym,
którzynieczulisięUkraińcami”.PrezydentRosjiuważarów-
nież,żetowłaśniesowieckapolitykanarodowanapoziomie
państwowymodeszłaodkoncepcjitrójjedynegonaroduro-
syjskiegozłożonegozWielkorusinów,MałorusinówiBiało-
rusinów,zastępującjąfałszywymprzekonaniemoistnieniu
32
3
O.Chlewniuk,Stalin.
