Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MirosławGeise
wprowadzenie
Globalizacja,rozwójnowychtechnologiioraznasilającasięmiędzynarodowakonku-
rencjazmieniływsposóbzasadniczyregułyfunkcjonowaniagospodarekkrajowych.
Noweuwarunkowaniazmusiływszystkichuczestnikówgryrynkowejdowiększejela-
styczności,szybszejalokacjikapitału,awefekciedowyższejsprawnościdziałania.
Odpoczątkunowegostuleciaobserwowanodynamicznyrozwójnajwiększychkor-
poracjiświata.Toonestanowiłygłównyimpulswzrostugospodarczegonaświecie.
Wszystkieatrybutykoniecznedoprowadzeniaefektywnychdziałańposiadaływła-
śnietakieprzedsiębiorstwa1.
Ekspansjakapitalizmuzdominowanegoprzeztransnarodowekorporacjeokazałasię
spektakularnymsukcesembiznesowymtychpodmiotów.Nienotowanynigdyprzedtem
przyrostnadwyżekfnansowychwzmacniałkorporacje,którenajszybciejdostosowałysię
donowychregułświatowejgospodarki2.Sukcesyfnansoweglobalnychfrmtylkownie-
znacznymstopniupoprawiałystatusmaterialnyrzeszypracobiorców,dynamikawzrostu
funduszypłacwwielupaństwachbyłacorazniższa.Udziałpłacwwypracowywanych
wartościachdodanychspadał.Dodatkowowcałymokresiemiałmiejsceniespotykany
podrugiejwojnieświatowejprocesgwałtownegowzrostuzadłużeniazarównopublicz-
nego,jakiprywatnego.Rządypaństwnieprzerwanieemitowałydłużnepapierywcelu
pokryciaplanowanychwydatków,akonsumenciwcorazwiększymzakresiekredytowali
swojezakupy3.Pokryzysiefnansowymz2008rokunegatywnetendencjewfnansach
publicznychwyraźnieprzyspieszyły4.Grożącyświatuobecnie(początek2020roku)
kryzysgospodarczyigłębokadepresjamogąskomplikowaćitakjużtrudnąsytuację.
WwarunkachnarastającychnapięćinieprawidłowościUniaEuropejskaznalazła
sięwskomplikowanejsytuacjigeopolitycznej.Narastającykryzysmigracyjny,szybki
processtarzeniasięspołeczeństw,utratasilnychpozycjikonkurencyjnychwmiędzy-
narodowejrywalizacjiorazniebezpiecznezmianyklimatyczneokreśliływąskiegar-
dładalszegorozwojueuropejskiegoregionu.Niesprawnośćinstytucjiunijnychdo-
datkowoograniczałamożliwościpodejmowaniaracjonalnychdecyzji,któremogłyby
odbudowaćsilnąpozycjęEuropy.
Celemprezentowanegorozdziałujestwyjaśnienieekonomicznychuwarunkowań
kształtowaniasięnowegoglobalnegoporządku,apoprzeztookreśleniepotencjału
rozwojowegoUniiEuropejskiejijejpozycjiwświatowejgospodarce.Głównymza-
łożeniembadawczymjesthipoteza,wedługktórejosileiprzewadzeregionu(kraju)
1
M.Geise,Współczesneuwarunkowaniarozwojue-gospodarkinaświecie,„Transformacje.PismoIn-
terdyscyplinarne”,nr1–2(96–97),FundacjaEdukacyjna„Transformacje”,Warszawa2018,s.56–68.
2
W.Szymański,Interesyisprzecznościglobalizacji.Wprowadzeniedoekonomiieryglobalizacyjnej,
WydawnictwoDifn,Warszawa2004,s.50–56.
3
M.Geise,Krajowerynkipracywpraktycewspółczesnegokapitalizmu,WydawnictwoNaukoweUkW,
bydgoszcz2015.
4
OpracowanonapodstawieportaluinternetowegoEconomicTrading,[dostęp:10.12.2019].