Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3MajawPolsceOdrodzonej
(1919)
Przemówienie,które3maja1919rokuStanisławOssowski,studentUniwersytetu
Warszawskiegoiżołnierz–ochotnikzwojnypolsko-ukraińskiej–wygłosiłnarynku
rodzinnegoLipnadoobywateliporazpierwszyświętujących3Majawniepodległej
RzeczypospolitejPolskiej.
ZrękopisuwArchiwumOssowskiego(Rkp.346).
Przez120latzgórątoczyłaPolskagłuchy,podziemny,anieustannybójzsza-
tańskąprzemocą.Niekiedywalkatawybuchałanazewnątrz,potokamikrwiczer-
wieniącziemię,ałunamipożarów–niebo.Przez120latzgórąwalczyłnasznaród
bezrozgłosu,bezpoparcia,częstobeznadzieinawet–zawolnośćPolskiizawolność
świata–achybaBógjenozdołapoliczyćmogiłybezimiennychbohaterówpomar-
łychwlochachwięziennychiwśnieżnychpustyniachSybiru.Iotoludzie,którzy
mienilisięludźmirozumu,rzekli,iżtrzebaporzucićrozpaczliwąwalkę,porzucić
niezniszczalnemarzeniaowolności,pogodzićsięzniewoląiwspokoju,wpokorze
pracowaćnaswójkawałekchleba.
Ślepi!Niewiedzieli,żetunieochlebidziewalka,żetuidziewalkaoduszę!Walka
oto,abybyćsobą,abybyćPolakamiiludźmiwolnymi.Acóżwartjestczłowiek,
któryprzestałbyćsobą,któryutraciłduszęwłasną?–Bojownicywolnościwiedzieli,
żewwalceorzeczynajświętsze,wwalceoPolskęioduszęwłasnąniewolnocofać
sięprzedżadnymiofiarami.
Ażotowbrewobliczeniompolitykównadszedłczas,żePolskazerwałaokowy
idziśpierwszyrazodwiekuobchodzimyŚwiętoMajowewwolnejojczyźnie.
PrzedczteremadniamiSejmPolskiwydałuchwałę:„DzieńIIIMajajakorocznica
Konstytucji1791rokuustanawiasięwcałejRzeczypospolitejPolskiejjakouroczyste
świętopowieczneczasy”.
DlaczegowłaśniedzieńIIIMajamabyćtymświętemuroczystym?Wszak
Polskawielepięknychchwilwdziejachswychposiada.Tak,wieleświetnychchwil
wdziejachswychposiadaPolska–leczIIIMajajestdlanasczymświęcejniżrocz-
nicądoniosłegozdarzeniahistorycznego:jestsymbolem.Symbolemodrodzenia,
symbolemwolności.
24
