Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
niewolnoprzedstawiaćniemożliwości,nieprzedstawiaonteżpozorówrealnej
rzeczywistości(jaksądziłPlaton).Warunkiemprawdziwejpoezjijestbowiem
wiedzaorzeczywistości.
WartykuleWizjabohateradoskonałegow„Deperfectapoesi”Macieja
KazimierzaSarbiewskiegoJacekKwosekprezentujepoglądySarbiewskiegona
tematidealnegobohateraliterackiego,atymsamym1ndoskonałegoczłowieka”.
TakimbohaterembyłdlateoretykabarokowegoEneaszzeposuWergiliusza.
Autorartykułudowiódł,żenapoglądySarbiewskiegonatematwizjiczłowieka
idealnegomiaływpływrenesansoweprzewartościowania,dotycząceroliżycia
kontemplacyjnego.Omówiłtękwestię,konfrontującwywodySarbiewskiego
zpoglądaminakontemplacjętakichautorytetówantyku,jak:Arystotelesczyśw.
TomaszzAkwinu,atakżeautorówrenesansowych(DanteAlighieri,Coluccio
Salutati,ChristoforoLandino,LorenzoValla).
Dwazamykająceniniejszytomszkiceodnosząsiędotychtekstówstaropol-
skich,któreujmowałyzjawiskaświatawsposóbhumorystyczny,niepozbawiony
jednakpierwiastkasatyryczno-moralistycznego.RadosławMatysekwartykule
PotyczkiKapłanaiBłaznawutworachJanazKijana„Błazeńskiezwierciadło”
StanisławaGrzeszczukadokonałreinterpretacjizaproponowanegoprzezStani-
sławaGrzeszczukaschematuprzedstawiającegorelacjepomiędzynoficjalną”
literaturąszlacheckąastaropolskątwórczościąrybałtowską.Schematodzwier-
ciedlającyGombrowiczowskąpotyczkęKapłanaiBłazna(pojedyneknaminy)
wodniesieniudotakzwanejliteraturysowizdrzalskiejzostałprzezMatyskaod-
czytanyodmiennie,niżtozaproponowałwcześniejautorBłazeńskiegozwiercia-
dła.Młodybadacz,polemizujączestanowiskiemGrzeszczuka,starałsiębowiem
ukazaćniejednorodnąnaturęrozpatrywanejopozycjiKapłan1Błazen.Ten
ostatni1cozostałoudokumentowanedziękianalizieiinterpretacjikonkretnych
wierszyJanazKijan1nietylkoprzedrzeźniainaśladujeswegoopozycjonistę,
aletakżeczerpieodprzeciwnikainspiracjedowłasnejautokreacji.SpórKapłana
iBłazna1jaktwierdziautorartykułu1macharakternfasadowy”,jestngrą
dyskursywną,anierealnymkonfliktemświatopoglądowym”.RadosławMatysek
postulujeponadtobardziejwnikliwerozpatrzenie,jakrównieżzrekonstruowanie
programuliterackiegoJanazKijan.Programtennajprawdopodobniejwykazuje
dużeambicjeliterackie,niedocenianewdotychczasowychbadaniachliteraturo-
znawczychizapewneświadczyoznaczniewiększejzłożonościsowizdrzalskiego
światopogląduniżten,prezentowanyprzezStanisławaGrzeszczuka.
WartykuleBłazeńskieporadymedycznestaropolskichautorówsowizdrzal-
skichibabińskichTeresaBanaś-Korniakanalizujepojawiającesięwstaropol-
skichwierszachiprozatorskichanegdotachzprzełomuXVIiXVIIwiekutematy
iwątki,zawierająceżartobliweporadymedyczne.Autorkastwierdza,żezarówno
wśrodowiskumałopolskichpisarzysowizdrzalskich,jakiwkręguhumorystycz-
negotowarzystwazwanegoRzeczypospolitąBabińskąodnaleźćmożnateksty,
którychźródłembyłyzapewnetesamezachodnioeuropejskiewątkibłazeńskie
