Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozdział1.Odemografcznymstarzeniu
iżwpoczątkowejfazieprzejściademograficznegoprocesodmłodzenia
populacjiwarunkowanybyłnietylkospadkiemumieralności,alerów-
nież–wbrewteorii–wzrostempłodności(Vallin,2006).Tenostatni
wynikałbowiemzogólnejpoprawysytuacjizdrowotnejwspołeczeń-
stwachrozwijającychsię,wtymzmniejszeniasięryzykabezpłodno-
ści,niepłodnościpoporodowej,poronieniaczywdowieństwawśród
osóbmłodych(Horiuchi,1991).
Płodność
Teoretycznierzeczbiorąc,odmładzającyefektspadkuumieral-
nościmożezostaćzneutralizowanyprzezspadekpłodności.Stolnitz
(1956)pokazałjakopierwszy
,żejeślipoprawieprzeżywalnościnowo-
rodkówtowarzyszyodpowiedniowysokispadekpłodności,tołącznie
zmianyteniewywierajążadnegowpływunastrukturęwiekupopula-
cji.Jednakwzaawansowanejfazieprzejściademograficznegospadek
płodnościbyłnatyleduży
,iżwywołałprocesstarzeniasięstruktury
wiekupopulacjiujejpodstawy5.Wielebadańopisującychhistoryczny
przebiegprzejściawkrajachwysokorozwiniętych(Bourgeois-Pichat,
1951;Coale,1956;Dittgen,1992;Notestein,1960;Sauvy
,1954)
orazwspółczesnyjegoprzebiegwkrajachmniejrozwiniętych(Key-
fitz,1975;Lorimer,1951;Preston,Stokes,2012)dowodzi,żegdyby
płodnośćpozostałaniezmienna,strukturawiekuludnościpozostałaby
młoda,ajejliczbaznaczniebywzrosła.Znaczeniespadkupłodności
dlaprocesustarzeniasięspołeczeństwajestwięckluczowe,choćwnio-
sektenmożeprzeczyćintuicji,bowiem,jakpodkreślająBengtsson
iScott(2010),mamyskłonnośćdomyleniaprocesustarzeniasiępo-
pulacji(wzrostuodsetkaosóbstarych)zestarzeniemsięosobniczym,
którepolegam.in.nawydłużaniusięprzeciętnegożyciaczłowieka.
Wkońcowejfazieprzejściademograficznegospadekpłodności
dobiegakońca,alejakpokazujądoświadczeniakrajówwysokoroz-
5Podstawęstrukturywiekustanowiąnajmłodszegrupypopulacji,jeśliwięcna
światprzychodzizrokunarokcorazmniejdzieci,podstawastrukturyzaczynasię
„zwężać”.
