Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Środkiprzymusubezpośredniego–zagadnieniaogólne
35
OmawiającnormyKonstytucjilipcowejwprzedmiociezagwarantowaniapraw
człowieka,wartozwrócićuwagę,iżtraktujesięjejakodeklaracjepolityczneipro-
pagandowe66.Niektórzyautorzywprostsygnalizująrozbieżnościwewspółczesnym
pojmowaniuprawaaprawodawstwemzokresuPRL,gdzieprymatnadprawem
pozytywnymmiałasocjalistycznamyślnormatywna67.Wart.8768Konstytucjilip-
cowejpotwierdzonowprawdzieochronęwłasnościinietykalnościosobistej,niena-
ruszalnościmieszkańitajemnicękorespondencji,jednakzaniezbędneuznanoza-
ledwieustawoweuregulowaniewarunkówpozbawieniawolności,przeprowadzenia
rewizjidomowejorazprzepadkumienia69.Formapozostałychograniczeńwspo-
mnianychprawobywatelskichniezostałaokreślonaprzezustawodawcę70,skutkiem
czegozdaniemniektórychautorówwszystkiepostacieograniczenianietykalności
osobistej,nienaruszalnościmieszkańitajemnicykorespondencjipowinnyznaleźć
swójwyrazwaktachrangiustawy71.Późniejszenowelizacjeustawyzasadniczejnie
przyczyniłysiędorozwiązaniaomawianegoproblemu,skutkiemczegojeszczewla-
tach90.postulowanoumieszczeniewymoguustawowejregulacjiwzględemśrod-
kówprzymusubezpośredniowprzepisachustawykarnoprocesowej72.
Korzystajączfragmentarycznejregulacjiograniczeńprawczłowiekanagruncie
konstytucyjnym,dekretz21.12.1955r.oorganizacjiizakresiedziałaniaMilicjiOby-
watelskiej73stosunkowoszerokoregulowałzadaniaformacji,przyfragmentarycznym
jedynieunormowaniuprawadoużyciabroni.Przepisart.8przytoczonegodekretu
uprawniałdoużyciabronijedynienwokreślonychprzypadkach”
,jeżeliinneśrodki
przymusuniebyłybywystarczającewceluzapobieżeniapopełnieniuprzestępstwa,
obezwładnienianiebezpiecznegoprzestępcylubudaremnieniajegoucieczki74.Dore-
alizacjiwskazanychcelówwykorzystywanowszczególnościwspomnianejużpałki
gumowe,gazyłzawiące,psy,armatkiwodneiinneurządzeniamiotającewodę75.Pod-
66A.Ajnenkiel,Konstytucje…,s.302-303,307-311,333-334;A.Jusupović,A.Ostapa,J.Wygoda,Pojęcie…,s.61.
67A.Jusupović,A.Ostapa,J.Wygoda,Pojęcie…,s.58-59,61;A.Bosiacki,Międzynihilizmemprawnymaso-
cjalistycznymnormatywizmem.Zrozważańnadkoncepcjąprawapaństwastalinowskiego,[w:]Oprawie
ijegodziejachksięgidwie.StudiaofiarowaneProfesorowiAdamowiLityńskiemuwczterdziestopięciolecie
pracynaukowejisiedemdziesięciolecieurodzin.KsięgaII,podred.M.Mikołajczykaiin.,Białystok-Kato-
wice2010,s.118,128.
68Art.74wpierwotnejwersjiKonstytucji.Zob.T
.Mołdawa,Konstytucje…,s.208,262.
69M.Adamczyk,S.Pastuszka,Konstytucje…,s.322,345-346;L.Wiśniewski,Gwarancjepodstawowychpraw
iwolnościobywateliPRL,Wrocław1981,s.112;A.Kordik,Wyjątkiodkonstytucyjnejzasadynietykalności
osobistej,AUWr
.Prawo1990,nrCLXXIII,s.57;E.Baran,K.Baran,Instytucjazatrzymania…,s.45-46.
70K.Marszał,Pojęcieśrodkówprzymusuiichsystemwpolskimprocesiekarnym,Probl.Pr.Karn.1990,
nr16,s.108.
71M.Cieślak,Środki…,s.105-106.
72K.Marszał,Środkiprzymusuwpolskimprocesiekarnymdelegeferenda,[w:]Problemykodyfikacjiprawa
karnego.KsięgakuczciProfesoraMarianaCieślaka,podred.S.Waltosia,Kraków1993,s.435.
73Dz.U.1955,Nr46,poz.311.
74P
.Majer,Ustawy…,s.232.
75Tenże,MilicjaObywatelska1944-1957.Geneza,organizacja,działalność,miejscewaparaciewładzy,Olsz-
tyn2004,s.414;H.Dominiczak,OrganybezpieczeństwaPRL1944-1990.Rozwójidziałalnośćwświetledo-
kumentówMSW
,Warszawa1997,s.171-173,176.
