Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
---
-----
---
---
-----
---
---
---
---
----
---
-----
----
---
---
---
--
przeszłości
odchodzi
płaszczyzna
wojskowo-polityczna.
Można
stwierdzić,
iżpowszechnieuznajesiętendencjędojegoprzedmiotowegoposzerzania
onastępującepłaszczyzny:ekonomiczną,naukowo-techniczną,ideologiczną,
kulturowo-edukacyjną,społeczną,cywilizacyjną,etyczno-moralnąiekologiczną.
Wyjaśniającnaturębezpieczeństwa,należymiećnauwadzejejzwiązekze
zjawiskiemzagrożenia,którenależyodnosićdosferyświadomościdanego
podmiotu(człowieka,grupyspołecznej,narodulubnarodów).Zagrożenieoznacza
pewienstanpsychikilubświadomościwywołanypostrzeganiempewnychzjawisk,
jako
niekorzystnych
lub
niebezpiecznych.
Szczególnie
ważne
są
oceny
formułowaneprzezdanypodmiot,albowiemleżąoneupodstawdziałań
podejmowanychwceluumacnianiajegobezpieczeństwa.Wtakimujęciu
zagrożeniezawierasięwsferzeświadomościimacharaktersubiektywny.Drugi
aspekt
zagrożenia
stanowią
czynniki
powodujące
ten
stan
niepewności
iobaw;będątozatemrealnedziałaniainnychuczestnikówżyciaspołecznego
niekorzystneiniebezpiecznedlażywotnychinteresówipodstawowychwartości
danegopodmiotu(jednostkowegoalbozbiorowego).Sytuacjetakiejawiąsię
wpercepcjispołecznejjakotrudne,toteżzdarzasię,żeniesłuszniepostrzegane
sąjakoniebezpieczeństwa,aprzecieżczęśćowychzjawiskmacharakternietyle
zagrożeńcowyzwań,tzn.niezbywalnychpotrzebwymagającychsformułowania
odpowiedziipodjęciawłaściwychdziałań.Rozróżnieniebywaniełatwe,bowiem
zarównozagrożeniaiwyzwaniasąnegatywniewartościowane.Niezależniejednak
odwszystkichtrudnościzwiązanychzidentyfikacjązagrożeń,wiedzaonichjest
podstawowąprzesłankądowszczęciadziałańprewencyjnych.
Pojęciezagrożenieoznacza,zatempewienzakreszdarzeń(losowychlub
wywołanychcelowo),którewywierająnegatywnywpływnafunkcjonowanie
polityczno-ekonomicznychstrukturpaństwa,atakżenawarunkiegzystencji
ludnościorazstanśrodowiskanaturalnego.Istotawspółczesnegozagrożenia
poleganatym,żejestononiespodziewane.
12
Toprawda,nieuniknionośćzagrożeń,„skazanie”naklęskiżywiołowe,wojny,
konflikty,katastrofytechniczneiciągławalkazprzeciwnościamilosusąistotążycia
ludzkiegoodsamegojegopoczątku.
Oddawiendawnarasaludzkastajezdnianadzieńwobliczunowychwyzwań
izagrożeńwdziedziniebezpieczeństwa,którym–jaknapisałRomanKuźniar–
skutecznie
przeciwdziałać
będzie
można
tylko
wtedy,
gdy
w
działaniu
społeczeństwirządówbędziedominowałohasło:popierwszebezpieczeństwo.
Złudneinaiwneokazałysiębowiemproroctwaoodejściudohistoriitragediiwojen
światowychibliskopółwieczażycianakrawędziwojnynuklearnej,wyrażone
wtezach:F.Fukuyamy:koniechistoriiiB.Clintona:popierwszegospodarka
głupcze.
Zapewnienietrwałegobezpieczeństwanarodowegojestdlanas(powinno
być)warunkiemprzetrwaniaorazdziejowąszansądozaakcentowanianaszej
obecności
w
Europie.
Nowe
zagrożenia
będą
bardziej
zróżnicowane
i
wieloaspektowe,
a
mniej
przewidywalne.
Ludzkośćbędziezmagaćsię
znegatywnyminastępstwamipostępującejglobalizacji,wzrostudemograficznego
orazzmianklimatu.Gospodarczeispołeczno-politycznezagrożeniadlastabilności
bezpieczeństwastanowićbędąwzrostdysproporcjiwpoziomieżyciamiędzy
12H.Kissinger,Polskapowinnabronićwłasnychinteresów,„Rzeczpospolita”nr38z22.09.2001r.
