Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
relatywnieniewielkiegopotencjałudemograficznegoorazekonomicz-
nego,jakiniskiegostanuświadomościnarodowejwieluBiałorusinów,
zwłaszczanawschodziekraju
14
.Ponadtowypadazaznaczyć,żerelacje
polsko-białoruskienatlerelacjiPolskizinnymisąsiadaminależały
donajmniejkonfliktowych,byłyniemalpozbawionezakorzenionych
whistoriiwzajemnychurazówiresentymentów
15
.Wyjątkiempotwier-
dzającymregułęmogłybyćjedyniestosunkispołeczneiwłasnościo-
we,głównienaPolesiu,wlatachIIRzeczypospolitej.Dobitnieotym
świadczyłychociażbylosyMariiRodziewiczówny,paninaHruszowej,
ijejskomplikowana,niekiedyobfitującawtrudnemomentykoegzy-
stencjazmiejscowąludnościąbiałoruską16.Zpewnościąpamięć,tak
owspólnej,relatywniepokojowejprzeszłości,jaktejnaznaczonej
piętnemróżnicklasowych,byłanadalżywawświadomościiwielu
Polaków,iBiałorusinów.Autorpodczaswielokrotnychpobytówna
Białorusimiałmożliwośćspotykaniasięzwłaśnietakimipostawami
współczesnychBiałorusinów,którzyprzechowaliwpamięcipozytyw-
nedoświadczeniaswoichojcówidziadówzczasów,gdymieszkali
oboksiebiewswoichmałychojczyznach.Dlaczegozatemdziśrelacje
PolakówzBiałorusinaminiesąnamiaręoczekiwańobustron?Czy
odpowiedzialnośćzatospoczywanajednejznich,czynaobu?Czyra-
czejtakistanwzajemnychstosunkówjestkonsekwencjąobiektywnych
czynnikówisubiektywnychuwarunkowań?Obanarodypowinnałączyć
pamięćozbrodniachpopełnionychprzezopresyjnepaństwosowieckie,
zarównotychdokonanychwramachoperacjipolskiejNKWDzlat
1937-1938orazwKatyniuwiosną1940roku,jakitychpopełnionych
naobunarodachwlatach1937-1941wKuropatach.Wprzypadku
PolakówdoszłydotegobestialskiemordydokonaneprzezUPAna
WołyniuiwMałopolsceWschodniej.Takwięcobanarody-polski
ibiałoruski-winnajednoczyćnietylkopamięćoofiarach,lecztakże
14Więcejnatematuwarunkowańpolitykizagranicznejzob.R.Zięba,Uwarun-
kowaniapolitykizagranicznejpaństwa,[w:]Wstępdoteoriipolitykizagranicznejpaństwa,
red.R.Zięba,WydawnictwoAdamMarszałek,Toruń2004,s.17-35.
15A.Wierzbicki,Uwarunkowaniasystemoweigeopolitycznestosunkówpolsko-biało-
ruskich,op.cit.,s.44.
16M.Mróz,MariaRodziewiczówna–„Panina„Hruszowej”,pisarka,społecznicz-
ka,Polka-kresowianka,[w:]ZnakamityjaminczanieXIX–XXstst.MateryjałyBiełaruska-
-Pol’skajnawukowajkonfierencyi,26krasawika2012g.,red.A.Wjalikiiin.,Instytut
PolskiwMińsku,Minsk2013,s.114-122.
