Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Prawno-traktatowepodstawyrelacjipolsko-białoruskich
27
RomanaDmowskiegoijegoideowychspadkobierców.Sprzyjałytemu
dynamicznyrozwójwydarzeńzawschodniągranicąPolskiiogłoszenie
deklaracjisuwerennościpaństwowejprzezRosjęwczerwcu1990roku,
anastępnieprzezBiałoruśiUkrainę-wlipcutegożroku.Formalnie
dorozwiązaniaZwiązkuSocjalistycznychRepublikSowieckichdoszło
kilkamiesięcypóźniej.
Dnia8grudnia1991rokuwPuszczyBiałowieskiejzawartopo-
rozumienie,naktóregomocyZSRSprzestałistniećjakoelement
rzeczywistościgeopolitycznejipodmiotprawamiędzynarodowego,
anajegomiejscezostałapowołanaWspólnotaNiepodległychPaństw.
Aktlikwidacjisupermocarstwapodpisali:prezydentRosji-Borys
Jelcyn,przewodniczącyRadyNajwyższejBiałorusi-StanisłauSzusz-
kiewicziprezydentUkrainy-LeonidKrawczuk.Podpisanieukładu
białowieskiegoiprzekształcenieZwiązkuSocjalistycznychRepublik
SowieckichweWspólnotęNiepodległychPaństwoznaczałodefacto
ostatecznyrozpadkomunistycznegoimperium,adotychczasnajwier-
niejszazwiernych-białoruskarepublikasowiecka-opowiedziałasię
zaniepodległościąiniezawisłością.Napoczątkulat90.XXwiekuBia-
łoruś,jużjakoniepodległepaństwo,zrezygnowałazwykorzystywania
wpolitycezagranicznejargumentu,jakimbyłorozmieszczenieiprze-
chowywanienajejterytoriumbronijądrowej.Deklarowałaniejako
dążeniedoprzyjęciastatusupaństwaneutralnego7,czegowzasadzie
zewzględunauwarunkowaniageopolityczneniemogłaosiągnąć.
WobliczunarastającegoprocesudezintegracjiZSRSpolskadyplo-
macjazintensyfikowałaswojedziałaniaijesienią1990rokuWarszawa
przekazaławładzomrepublikańskimwMoskwie,MińskuiKijowie
projektydeklaracjipolitycznychodobrymsąsiedztwie,którepod-
pisanowtrakciewizytministraSkubiszewskiego13października
1990rokuwKijowiei14październikawMoskwie.Nieoczekiwanie
dlastronypolskiejpodpisanieDeklaracjioprzyjaźniidobrosąsiedzkiej
współpracyzRepublikąBiałoruśnatrafiłonapoważneprzeszkody.
PodczaswizytywMińskuwpaździerniku1990rokuministerSkubi-
szewskizaproponowałcoprawdabiałoruskimwładzomreprezento-
wanymprzezszefaMSZPiotraKrauczankępodpisaniedokumentu
opodstawachrelacjibilateralnych,alebiałoruscypartnerzyodmówili,
7T
.Kurek,Politykaobronna,[w:]EuropaWschodnia.Dekadatransformacji,op.cit.,
s.307.
