Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ukierunkowanynajedenrynekiprowadzonyjednądrogą,dopóty
zagrażałymuzmianynatymrynku,naktórekupcyangielscyniemieli
żadnegowpływu.NapoczątkulatdwudziestychXVIIwieku
północnymirynkamiEuropywstrząsnęłanietylewojna
trzydziestoletnia(któraparadoksalnietworzyłapopytnasukno
równoważącyinneszkody,jakiewyrządzała),ilekilkakrotna
dewaluacjapieniądza,przeprowadzonaprzezwieluwładców
zpółnocnychNiemieciEuropyWschodniej,tozaśwpłynęłonawzrost
cenimportowanychtowarów,wtymangielskiegosukna.Reperkusje
tychzdarzeńdlagłównychośrodkówwłókienniczychwAngliiokazały
siębardzopoważne.Zagrożenieporządkuczytelniewskazujepetycja
angielskichsukiennikówzmaja1622roku:„Ponieważodebranośrodki
utrzymaniatakwielutysiącomludzi,pozostawiamywaszej,panowie,
domyślności,byścierozważyli,jaktrudnobędziepowstrzymaćich
przedbuntemirebelią”14.Wrezultaciejakpodczaskażdegokryzysu
ekonomicznegorządzącyikupcynagle(boleśnie)uświadomilisobie
chwiejnąkondycjęangielskiegohandlu.Powołanokomisjerządowe,
odbyłasięrównieżwielkadebatapublicznawceluokreśleniaprzyczyn
kryzysu.Nienależyuważaćtejdebatyzaelementtrwałejpolityki
gospodarczejczyprzejawmyśliekonomicznej.Gdytylkokryzys
zażegnano,zakończonotakżedebatę.Cowięcej,miałaonaniewielki
wpływnadalszyrozwójangielskiegohandlu.Analizyiśrodkizaradcze
podjętepodczaszałamaniahandluwlatach1640–1642wyraźnie
przypominajądziałaniazpoczątkulatdwudziestychXVIIwiekuczy
zpołowyXVIstulecia15.
Osiągnięciaangielskichkupcówwlatach1550–1650przejęcie
handluzobcychrąk,eksportszerszegoasortymentutekstylióworaz
ponowneotwarcierynkówzbytunapołudniuEuropyniedo
podważenia.Wydajesięmałoprawdopodobne,żebywnikliwy
obserwatorw1650rokumógłprzewidzieć,żewpóźniejszymokresie
handelAngliiprzeniesiesięzEuropyibasenuMorzaŚródziemnegona