Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
17
itonietylkojejaspektówestetycznych,lecztakżefunkcjonalnych.Pierw-
szebadaniawtymzakresiezaowocowaływprowadzeniemw1905r.
wKrólestwieKongresowymprzepisówregulującychmaksymalnąliczbę
literwwierszutekstupodręcznikaszkolnego.Pracebadawczezintensyfi-
kowanopoodzyskaniuprzezPolskęniepodległości.Jużwczerwcu1920r.
stojącynaczeleówczesnegoMinisterstwaWyznańReligijnychiOświece-
niaPublicznegoT.Łopuszańskipodpisałtzw.przepisynormalnewspra-
wienormdrukuksiążekszkolnych.Wszczegółowychzapisach,będących
owocembadańempirycznych,możnam.in.znaleźćzaleceniedotyczące
użyciaokreślonychkrojówpismadrukarskiego:„Krójliterpowinienbyć
prosty,spokojny,opartynanajprostszychelementachgeometrycznych,
pozbawionyzazębieńinierówności.Drukugotyckiego,nieczyniącegopo-
wyższymwymaganiomzadość,używaćmożnawksiążkachniemieckich
niewcześniejniżwdrugimrokunauczaniajęzykaniemieckiegoitylko
wrozmiarachograniczonych”[MWRiOPRP1920,s.197].Przepisybar-
dzoszczegółoworegulowałytakżekwestięwielkościtzw.oczkaczcion-
kiwtekstachprzeznaczonychdlaposzczególnychrocznikówwsystemie
szkołypodstawowej.Takzwanawysokośćxliterwksiążkachdlapierw-
szegorokunaukiniepowinnaprzekraczać8mminiemogłabyćmniej-
szanawetprzykońcurokuod2,5mm.„Wdrugimrokunaukiwysokość
litermałychwynosićmoże2,5mm-2,0mm,wrokutrzecimiczwar-
tym2,0mm-1,75mm,wlatachpiątym,szóstymisiódmym-1,75mm
-1,5mm.Norma1,5mmjestwogólenajniższąnormądopuszczalną
dlaksiążekszkolnych”[MWRiOPRP1920,s.197].Polskakodyfikacja
normyedytorskiejwtymzakresiebyłaniewielepóźniejszawstosunku
dopierwszychtegorodzajuopracowańzagranicznych,por.np.raportza-
tytułowanySchool-BooksandEyesight,któryzalecałstosowaniewWiel-
kiejBrytaniiczcionki24-punktowejdla7-latków,18-punktowejdla
7-8-latków,12-punktowejdla8-9-latków,11-punktowejdla9-12-latków
oraz10-punktowejdladziecipowyżej12.rokużycia[Trotteriin.1915].
NaprzełomielatdwudziestychitrzydziestychXXw.badanianad
procesemczytaniaiczytelnościąpismadrukarskiegozaczętoprowadzić
naszerokąskalęwUSAiZSRR.Dopionierówwtymzakresienależelim.in.
amerykańscybadaczeD.G.PatersoniM.A.Tinker[por.PatersoniTinker
