Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MieczysławStolarczyk:RosjawpolitycezagranicznejPolski…
21
1989prymatzyskałkierunekzachodni,wtymdążeniedozmianysojuszy
iinstytucjonalnegopołączeniaPolskizEuropąZachodnią(trwałezwiązanie
PolskizZachodem).Istotąnowejpolskiejracjistanurealizowanejwpolityce
zagranicznejwobecZSRRbyłoodzyskanieprzezPolskęsuwerennościiuło-
żenierelacjizZSRRnanowych,równoprawnychwarunkach,pozbawionych
balastuideologicznegoizależnościtypusatelickiego.Procesprzebudowy
stosunkównowejPolskizezbliżającymsiędorozpaduZSRRwnkierunku
właściwegokształtowaniawspólnychinteresów,dobrosąsiedzkiejwspółpra-
cyipartnerstwaopartegonarównychprawach”
14
rozłożonybyłwczasie.
Bardzoznaczącytegoprzejawstanowiłostopniowedążenienowejpolskiej
dyplomacjikierowanejprzezKrzysztofaSkubiszewskiegodorozwiązania
głównychstrukturnblokuradzieckiego”(sojuszydwustronnych,RadyWza-
jemnejPomocyGospodarczejorazUkładuWarszawskiego)
15
.Jednązcech
charakterystycznychpolitykiwschodniejrząduTadeuszaMazowieckiego
(12września1989114grudnia1990)igabinetuJanaKrzysztofaBieleckiego
(12stycznia199115grudnia1991)byłaprzygotowanawpierwszejpoło-
wie1990roku,arealizowanaodjesieni1990roku,takzwanakoncepcja
dwutorowości:rozwijaniarównoprawnychstosunkówzwładzamicentralny-
miZSRR(Moskwą)zjednoczesnymustanowieniemirozwijaniemstosun-
kówzkierownictwamiielitamiradzieckichrepublikzwiązkowych,przede
wszystkimwnajbliższymsąsiedztwiePolski,orazdeklarowanymwsparciem
postępującegowtymczasienaobszarzeZSRRprocesuproklamowaniapań-
stwowejsuwerennościprzezkolejnerepubliki.Jednymznajważniejszych
przejawówdziałanianatymndrugimtorze”byłouznanieprzezRPniepod-
ległościLitwy(26sierpnia1991)inawiązaniezniąstosunkówdyplomatycz-
nych
16
orazuznaniejakopierwszepaństwonaświeciepaństwowościUkrai-
ny(2grudnia1991).
Dogłównychproblemówspornychwokresieschyłkowymstosun-
kówpolsko-radzieckichwlatach198911991należałykwestiedotyczące:
wnioskustronypolskiejzwrześnia1990rokuozapoczątkowanierozmów
natemattempaiostatecznegoterminuwycofaniaoddziałówradzieckich
(sowieckich)zterytoriumPolski
17
;odmiennychwizjibezpieczeństwanaro-
14
Zob.ExposéministraK.SkubiszewskiegowygłoszonewSejmiewdniu26kwietnia
1990r.nRzeczpospolita”,28129kwietnia1990.
15
PodwzględemformalnymstrukturyRWPGzostałyostatecznierozwiązanenamocy
porozumieniapodpisanegoprzezpaństwaczłonkowskie28czerwca1991r.,aUkładuWar-
szawskiego11lipca1991r.Wtymkontekściewartowspomnieć,żewswoimexposé
z12września1989r.premierT.Mazowieckipotwierdzałjeszczezobowiązaniasojusznicze
PolskiwobecUW.
16
Umowazdnia2września1991r.weszławżycie5września1991r.
17
Szacowano,żewlatach198911990oddziałyradzieckiestacjonującewPolsce(Pół-
nocnaGrupaWojskRadzieckich,zdowództwemwLegnicy)liczyłyok.62166tys.żoł-
