Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AdamHołub:Ekstremizmiradykalizm…
29
iwyznaczenieprymatuczynunadmyślą.Wdążeniudozbudowaniasystemu
komunistycznegoistotnąrolęmiałodgrywać„nowyczłowiek”ukształtowany
przezpolitykępaństwaludowego.Wychodzączzałożenia,iżpracaintelek-
tualnadegenerujemoralnośćczłowieka,staranosięwychowywaćmłodych
ludziwduchuszacunkudlapracyfizycznej.
Istotnymielementamitejdoktrynybyłyhasłaorazpraktykazwiązane
zideąegalitaryzmu,któreprzejawiałysięwewprowadzeniukolektywi-
zmukoszarowego,gdziekażdypracującymiałmiećzapewnioneminimum
materialnegobytu(podstawowaporcjaryżu,jednakowedlawszystkich
mieszkanie),atakżepodlegałuniformizacjiiunifikacjiubioru
27
.Naskalę
międzynarodowąwmaoizmiezakładanosprzecznośćikonfliktpomiędzy
bogatąPółnocąabiednymPołudniem1globalnąwioską.Stądteżhasło
permanentnejrewolucji,którezbieżnebyłozhasłamigłoszonymiprzez
trockistów.MaoizmstałsiędominującądoktrynąpaństwowąwChiń-
skiejRepubliceLudowej,KoreańskiejRepubliceLudowo-Demokratycznej,
atakżewAlbanii.Szczególniejaskrawymprzykłademskutkówpróburze-
czywistnieniamaoizmubyłaKambodżaokresurządówPolPotaiCzerwo-
nychKhmerów.
Doktrynąpolityczną,którawswychpoczątkachwwarstwiepraktycz-
nejwyrażałaakceptacjęprzemocyjakośrodkaimetodyosiąganiacelów,
ajednocześnienarzędziapropagandy(propagandaczynem),byłanarchizm.
Cechącharakterystycznąanarchizmujestjegowielonurtowośćprzejawiają-
casięwróżnymsposobieujmowaniazagadnieńpodejmowanychprzeztę
doktrynę.Możliwejestwyróżnieniepodstawowychelementówanarchizmu
dotyczącychjegostosunkudowładzy,państwa,formyzmianyspołecznej
czystosunkówspołecznych.Podstawowymelementemdoktrynyjestkry-
tycznapostawawobecinstytucjiwładzyipaństwa.Państwojestuznawaneza
wrogiewolnościczłowieka.Narzucamubowiempewneregułyzachowania
ipodporządkowujesobie,równieżzwykorzystaniemprzymusu,jednostkę,
cozgodniezideąanarchizmujestzasadniczoniedoprzyjęcia.Takieinsty-
tucje,jakKościółireligia,sąodrzucaneztychsamychwzględów.Jednym
znajistotniejszychhasełjestwolnośćjednostki,stądteżprzywiązaniedoidei
indywidualizmuograniczanegowniektórychnurtachanarchizmu,naprzy-
kładwjegokolektywistycznejwersji.Człowiekpowinienmiećwmyśltej
doktrynyswobodęwyboruwtworzeniuczyprzystępowaniudowszelkich
formorganizacyjnychistniejącychwramachspołeczeństwa.Odrzucanajest
jednakżeorganizacjapaństwa,anawetKościoła.
Wkatalogupodstawowychwartościtejdoktrynyznajdujesiętakżeidea
zmianyiformorazśrodkówdojściadocelów.Centralnymelementemsą
wtymwypadkuaktywizmipropagowanieprymatuakcjibezpośrednich
27
P.Zaborny:Wiedzaopolityce.Łuków2009,s.123.
