Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozpoznawać,analizująckształtczaszki.Porazpierwszypoglądyswe
prezentowałGalljużw1791r.
Frenologia-botakąnazwęnosiłateoriaGalla-niezdobywa
zbytwielkiejpopularnościwEuropie,podbijazatoAmerykę.
Amerykańskilekarz,CharlesCaldwell(1772-1853)wroku1824
wydajeElementsofPhrenology,zaśbraciaLorenzoiOrsoFowlerowie
w1837r.publikująksiążkęPhrenologyProved,IllustratedandApplied,
którabijerekordypopularności,uzyskującwtrzylataażdziewięć
edycji.Zaczynająteżwydawanieczasopisma„AmericanPhrenologi-
calJournalandMiscellany”
,któreznacznieprzeżyjenietylkoswych
pierwszychwydawców,alenawetsamąfrenologię,ukazującsięażdo
roku1911!
Pojawieniesięteorii,dopatrującejsięprzyczynprzestępstwa
wcechachosobniczych,zaniepokoiłowszystkichtych,którzyracji
dlaodpowiedzialnościdopatrywalisięwistnieniuwolnejwoli.Tego
rodzajuobawyargumentowano-jakpodajeA.Ysabeauwksiążce
z1876r.Zasadyfizjognomikiifrenologii.Opoznawaniucharakteru
zrysówtwarzyikształtugłowy-wsposóbnastępujący:Jeżelirze-
czywiście,jakchcąfrenologowie,dobrelubzłeskłonnościczłowieka
zależąodzwojówmózgowychijeżelisiłatychskłonnościjestniezwal-
czoną,wówczasczłowiekniemawolnejwoli,niemawładzynadsobą
imożepopełniaćwystępkiizbrodnienawet,bylebytakzręcznie,aby
prawodosięgnąćgoniezdołało,imożepowiedziećnaswojeuspra-
wiedliwienie:Albowiemprzewinił?Mamnaczaszceguzwystępku
izbrodni,niemogęwięcpostępowaćinaczej.
Frenologowiezaś,ustamiprof.Ysabeau,odpowiadali:(ś)
wmiarę,jakistotaludzkarozwijasięiwzrasta,jakzdzieckastajesię
młodzieńcem,anastępnieczłowiekiemdojrzałym,stopniowozaczy-
nająsięobjawiaćusposobieniaiskłonnościdodatnie,któretrzeba
ochraniaćirozwijać,jakoteżpopędyujemne,któretępićiprzytłumiać
należy.Azatemskłonnościwrodzonemożna,zdaniemfrenologów,
korygowaćprzezwychowanie.
33
