Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Rozdział1.Stygmatyzacjaspołeczna.Wprowadzenie
obciążonypejoratywnymiznaczeniamiipowinnosięzrezygnować
zjegoużywania.BogdandeBarbaro(2002),odnoszącsiędo
stygmatyzacjiosóbleczonychpsychiatrycznie,kategoryczniestwier-
dza:HSchizofreniatoczęstodramatycznastygmaspołeczna.Uważam
tosłowozazłe,wręczszkodliwe–bopsychiatrówmożeosłabiać
wdziałaniu,pacjentomtworzynegatywnyautoportret,aspołeczeńs-
twoprowokujedouprzedzeń.Mamnadzieję,żetanazwazostanie
wprzyszłościusuniętazesłownikapsychiatrycznegoizastąpiona
adekwatniejszą,nieobciążającą”.
Stwierdzenietostanowirefleksogólniejszejkwestiidotyczącej
poprawnościjęzykowej.Jeśliistniejezjawiskostygmatyzacji,anie
macodotegowątpliwości,tomusiistniećjegowerbalnyodpowied-
nik.Określenia:chorynaAIDS,lesbijka,bezrobotny,otyłyczydziecko
zchorobąDownaetc.mająnegatywnąkonotację,aleniemożna
przecieżznichzrezygnować.Próbujesięwięczamienićtakie
określeniasłowaminieobciążonymi(np.gej,puszystapani,sprawni
inaczej)lubzmienićnegatywnekonotacjezwiązanezesłowami–na
przyjaźniejsze.Tapierwszastrategiawydajesiędrogądonikąd,
ponieważnowe,nieobciążoneokreśleniawmiarępopularyzacji
nabierająpierwotnegozabarwieniawyrażającegostosunekdopod-
miotu,aniewynikajązjegosłownegoekwiwalentu.Cowięcej,
niejednokrotnienabierająonedodatkowychpejoratywnychkonotacji,
atestareokreśleniazaczynająbyćatrakcyjnemedialnieprzezswoją
kolokwialność,dosłownośćisoczystość(np.garujący,siedzący
wkozie,siedzącywpierdluwobectradycyjnego:więźniaipopraw-
negopolitycznieskazanego).
Strategiaoswajaniairacjonalizowaniawerbalnychekwiwalentów
kategoriispołecznychwydajemisiętrudniejszą,aleskuteczniejszą
drogąadaptacjiterminów-określeńdlastygmatyzowanychkategorii.
Taknp.określeniarudy,leworęczny,samotnamatka,dyslektyk,
biernyalkoholikniemusząbyćicorazczęściejniesąstygmatyzujące,
awkażdymraziestygmatyzacjaosób-członkówtychkategoriitraci
walorpowszechności.
