Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Społeczeństwoobywatelskieisektororganizacjipozarządowych…
1.2.1.Celeifunkcjeorganizacjipozarządowych
Specyfikąorganizacjitrzeciegosektorajestrealizacjacelówspołecznych.Bardzo
częstoistotąichistnieniajestwywołanieokreślonejzmianyspołecznej,mogącejdo-
tyczyćtakzmianymentalności(wszystkich/wybranych)członkówspołeczeństwa,
jakiwarunkówmaterialnychichfunkcjonowania.Sątocelepozaekonomiczne.Nie
oznaczato,żeorganizacjespołecznenierealizującelówekonomicznych,jednakwy-
pracowywanedochodyprzeznaczanesąnarealizacjęmisjiorganizacjiijejcelówsta-
tutowych.Zgodniebowiemzpolskimprawemorganizacjepozarządowemająmoż-
liwośćprowadzeniadziałalnościgospodarczej.Wypracowanyzyskpowinienzostać
jednakwcałościprzeznaczonynarealizacjęcelówstatutowychorganizacji.
WedługA.Sargeantacelemorganizacjipozarządowychjestwłaśniepoprawie-
nieogólnegopoziomużyciaspołeczeństwaprzezredystrybucjęzasobóworazdo-
starczaniedóbrfizycznychiusług(Sargeant2004,s.17).Jednakorganizacjepo-
zarządowewkomponowująsięgłębiejwporządekspołeczny,wzwiązkuztymnie
pełniąjedyniejakiejśwyspecjalizowanejfunkcji,alemożnadziękinimrealizo-
waćbardzoróżnecele.Sektorpublicznymabardzodużoprzesłanek,abyuznać,
żewartowspieraćspołeczeństwoobywatelskie,gdyżokreślonezadaniarealizo-
waneprzezpaństwoczysamorządyterytorialneznajdująznakomitegosojusznika
właśnieworganizacjachpozarządowych,aponadtoładspołecznykreowanyprzez
silneistabilnespołeczeństwoobywatelskietworzylepsześrodowiskodofunkcjo-
nowaniapaństwaispołeczeństwajakocałości.
Dośćpowszechniewliteraturzewskazujesię,żeorganizacjepozarządowezjednej
stronyzaspokajająpotrzebyspołecznewobszarachniewydolnościpaństwairyn-
ku,azdrugiejsąbuforemmiędzypaństwemispołeczeństwem,stanowiącnsystem
wczesnegoostrzegania”izmniejszającnapięciaorazkonfliktywokółproblemów
społecznych.Jednakpulafunkcjiorganizacjitrzeciegosektorajestwiększa.
Wśródpodstawowychfunkcjiorganizacjipozarządowychwymieniasię(Bo-
gacz-Wojtanowska,2013,s.169inast.;Gliński,2006,s.40-41;Gałązka,2005,
s.15-21):
1)możliwośćartykulacjipotrzebiinteresówróżnychgrupspołecznych(np.in-
teresówmniejszości);
2)wyrażanieprotestówspołecznych(równieżzwykorzystaniemtechniknnie-
posłuszeństwaobywatelskiego”);
3)patrzeniewładzynnaręce”(np.organizacjetypuwatchdogs);
4)
uczestnictwowprocesachkonsultowaniaprzygotowywanychdecyzjiiak-
tówprawnych;
5)
możliwośćuczestnictwawprocedurachprawnychwprocesiepodejmowa-
niadecyzjiprzezwładzeróżnychszczebli(np.zaskarżaniedecyzjilokaliza-
cyjnychitp.);
