Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Superbohaterowiejako(super)problembadawczy
25
cześniekluczowydlabadaczykulturyaspektpotrzebypostrzegania
zjawiskasuperbohaterówjakoskrajnieurefleksyjnionych,subiek-
tywnychorazbazującychnaścieraniusięwieludyskursówprocesów.
wciąguostatnichlatcorazwiększegronoakademikówzaintereso-
wanychfenomenemsuperbohaterówaktywniewspierawskazanypo-
wyżejzwrotprocesocentryczny,argumentująctymsamym,iżwraz
zintensyfikującąsięróżnorodnościąsuperbohaterównamedialnych
rynkach(oraznajróżniejszymiprzykładamiwykorzystywaniawize-
runkusuperbohaterówwramachamatorskiejtwórczościlubruchów
aktywistycznych,któreposiłkująsięsuperbohaterskąikonografią)
jesttoprawdopodobniejedynymodelzdolnyuchwycić„płynną”natu-
ręsuperbohaterów.JakzauważaDannyFingeroth,niemożnazakła-
daćjużistnieniajakiejśuniwersalniepowielanejiuznawanejfigury
danegosuperbohatera,gdyżichrynkowai„użytkowa”różnorodność
właściwieuniemożliwiawyodrębnienieswoistego„wzorcazSèvres”,
którymiałbybyćpowszechnierespektowanąinterpretacją.Zdaniem
Fingerothakażdyodbiorcabudujeindywidualnieswojeznaczenia
związanezokreślonymsuperbohaterskim„logotypem”,bazując
przedewszystkimnamateriałach,którewszczególniemocnysposób
rezonowałyzjego/jejdziecięcąwrażliwością(kiedytonajwiększa
liczbaprzyszłychczytelnikówczywidzówinicjujeswójkontaktzsu-
perbohaterami)22.wpodobnymtoniewypowiadasięPhillipBevin,
któryanalizującmultimedialnewcieleniaSupermana,oświadczawe
wstępieswojegoopracowania,iżjestpraktycznieniemożliwe,aby
każdyznasdefiniowałwybranąfiguręsuperbohaterawidentyczny
sposób,skoroilośćmożliwychkombinacjiiwariacjitejżepostaci,zja-
kimidanenamsięjestspotykaćwróżnychprzestrzeniachspołeczno-
-medialnych,jestwłaściwienieskończonaiuzależnionaodosobistych
wyborów/preferencjiswojego„nosiciela”23.
Napostawionewtytuleniniejszegopodrozdziałupytanie,czym
jestsuperbohater,jedynąsłusznąodpowiedziąwydajesięzatem
konkluzja,iżsuperbohatermożebyćwdomyśledowolnymobiek-
tem,zjawiskiemlubpraktyką.Jeżeliprzyjąć,żeopisaniefigury
superbohateramożliwejestjedyniezpozycjisprowadzeniategożdo
maksymalniezredukowanego,ajednocześniemaksymalnieotwar-
tego,wizualnegokomunikatu,tojednocześnieokazujesię,iżilość
możliwychodczytańspecyfikikonkretnegoprzypadkujestwza-
sadzienieograniczonaizależywyłącznieoddostępnościrynkowej
ofertyorazpotrzebodbiorców.Proponującwtymmiejscu„procesu-
alną”definicjęzjawiskasuperbohaterów–którejkonkluzjąbędzie
22Zob.D.Fingeroth,SupermanontheCouch.WhatSuperheroesReallyTellUs
AboutOurselvesandOurSociety,London–NewYork2004,s.20.
23Zob.Ph.Bevin,SupermanandComicBookBrandContinuity,Abingdon
2018,s.8.
