Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WSTĘP.ODKRyWaJĄcMachiavellegO
Dopieroodniedawnabadaczezwrócilibaczniejsząuwagę,nato,żeFloren-
tyńczyk
2
dysponowałbogatąwiedząogólnądostępnączłowiekowiRenesan-
su–wzakresieówczesnejretoryki,medycyny,astrologii,historii,psychologii,
sztuki,poezji,teologiiiinnychdziedzin–iwiedzatakonstytuujesolidnepod-
stawyjegokoncepcjipolitycznych.Wjednymzeswoichlistówdeklarował,że
politykajestabsolutniejedynąrzeczą,naktórejsięzna,aleniebyłotowpełni
prawdą.MożemygozasadnieuważaćzawszechstronnegouczłowiekaRene-
sansu”.Historycyodtworzylijegokoncepcjewszechświata,ziemskiejipoza-
ziemskiejrzeczywistości,ludzkiejpsychikiifizjologii,procesówpoznawczych
idecyzyjnych,strukturyspołeczeństwiinstytucji,przebieguichdziejówiza-
pisówhistorycznych.Dostrzeżonowyraźniej,żedopierogłębszezrozumienie
tychfilozoficznychzałożeńpozwalawpełnizrozumiećkoncepcjepolityczne
wnichzakorzenione.Przedstawięwieleodkryćwtychdziedzinachiposta-
ramsięwykazać,iżukładająsięonewmisternieprzemyślanącałościowąwizję
świataiczłowieka.Niektórezodkryćbędąmojewłasne,pozostałezaczerpnę
odwieluinnychbadaczy,alemamnadziejęułożyćtęskomplikowanąskładan-
kęwjednącałość.Przyokazjipostawiękilkadodatkowychfilozoficznychtez.
Drugimwiodącymmotywemmoichanalizjestpokazanie,jakkolosalne
znaczeniedlaMachiavellegomiaławiedzaotymświecie.Pokazywał,żepozna-
nieświatailudzijestkluczowedlaosóbzaangażowanychwdziałaniawsferze
władzyipolityki.Jesttoaspektczęstoniedocenianyprzezczytelnikówibada-
czydostrzegającychwnimpragmatykazainteresowanegowyłączniepolitycz-
nymdziałaniemirządzeniem.Jesttobłędnepodejście.Jakzobaczymy,wielka
wagawiedzyjestwpisanawjegokoncepcjęludzkiejnatury,ludzkichdążeń,
społecznychinterakcjiisystemupolitycznego.Istniejąróżnerodzajeistandar-
dywiedzy,jestonanabywanaiużywananaróżnesposoby.
Machiavellirównieżsamsobiewyznaczyłwysokiestandardymetodolo-
gicznewpoznaniuświataiprzekazaniutejwiedzyinnym.Skoroskuteczne
działaniewświeciepolitykimusibyćopartenarzetelnejwiedzyicałościo-
wymzrozumieniuświata,trzebaobserwowaćświatuważnieibadaćwnikli-
wie.Poznawaniegopowinnobyćmetodyczneicałościowe.Choćtopoznawcze
podejściejestjednymzczęstowymienianychaspektówmyśliMachiavellego,
nieczęstobywałoonopoddanegłębszejanalizie.Wielukomentatorówentu-
zjastyczniemianowałogopionieremnowożytnejnaukipolityki,leczwielu
2
Historycznykontekstwymaga,byśmyzaznaczalipolitycznątożsamośćMachiavellegozwielkiej
litery,gdyżniebyłjedyniemieszkańcemmiastaFlorencji(florentczykiem,florentyńczykiem),ale
obywatelemireprezentantemRepublikiFlorenckiej,czyliFlorentyńczykiem.Polskiepraceczęsto
tenfaktzaniedbują.
