Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podróżenaukowepolskichmedyków
zjazdylekarskie.Do1914rokuodbyłosię17takichwielkichzgromadzeńmedy-
kówzróżnychpaństwświata8.Jużw1894rokuLeonKryńskizauważałprzy
okazjirelacjizJedenastegoMiędzynarodowegoZjazduLekarskiegowRzymie,
żeeuropejscyuczenirozumiejąpotrzebęnłącznościnaukowejiwspólnościpra-
cywrosnącejwciążdziedzinienauklekarskich”9.Ponadnarodowejwspółpra-
cymedykówsprzyjałogólnypęddowiedzyorazudoskonalaniekomunikacji.
Mimotychudogodnień,atakżelepszychwarunkówdozagranicznychwy-
jazdównaukowychpoodzyskaniuprzezPolskęniepodległościstanrodzimej
współpracybadawczejzeświatowąmedycynąnadalprzedstawiałsporebraki.
StanisławCiechanowskiwartykuleStanipotrzebynauklekarskichzamiesz-
czonymwnNaucePolskiej”domagałsięodmedykówwiększejkreatywności
wzakresienaukowejwspółpracymiędzynarodowej,aktywnegoudziałuwkon-
gresach,wzajemnejwymianywydawnictw,podejmowaniawspólnychbadań
znaukowcamizzagranicy10.
Odrodzeniepaństwaw1918rokuzmieniałonalepszewarunkidorozwoju
rodzimejnauki11.Myśląprzewodniąówczesnychuczonychbyłosprecyzowa-
nienajważniejszychpotrzebpolskiejnauki12.NałamachczasopismanNauka
Polska”znanyhistorykFranciszekBujakprzekonywałpolskieśrodowisko
naukowe,że:nNajpiękniejsząambicją,którąPolskapoodzyskaniuniepod-
ległegobytumożeipowinnażywić,jeststaćsięmocarstwemducha,wejść
wgrononarodówprzodowniczych,którenajwięcejprzyczyniająsiędopostę-
puludzkości.Ponieważstaćsiętomożetylkoprzezwytrwałyrozwójbadań
naukowych,społeczeństwoipaństwopowinnypopieraćjejaknajgoręcej.Jak
niegdyśPolakbyłtamwszędzie,gdziegotowałasięrewolucja,gdzierozpalała
sięwalkaowolność,takterazPolacypowinnibraćjaknajwyższyudziałwwy-
siłkachludzkościopostępkulturyinauki”13.WniepodległejPolsceumocniła
sięświadomośćkoniecznościrozwojuwspółpracymiędzynarodowej,udzia-
łuwkonferencjachnaukowych,badaniazagadnieńbędącychprzedmiotem
szczególnegozainteresowaniaświatowejnaukilekarskiejinaukpokrewnych.
Wniełatwych,powojennychwarunkachnaukapolskamiałabyćtymczynni-
kiem,któryzapewninnarodowistanowiskowśródprzodującychludówcywili-
zowanychwichpochodziekujasnejprzyszłości”14.Tozacieśnianiezwiązków
zeświatowąnaukąniebyłowpełnimożliwebezwsparciamaterialnegoze
stronyodpowiednichinstytucji.
8B.Seyda,Dziejemedycynyś.,s.268-269.
9
L.Kryński,XI-tyZjazdmiędzynarodowylekarskiwRzymie1894roku,nPrzeglądLe-
karski”,r.32:1894,nr15,s.229.
10S.Ciechanowski,Stanipotrzebynauklekarskich,nNaukaPolska”,t.11:1929,s.129.
11J.Pajewski,BudowaIIRzeczypospolitej1918-1926,Kraków1995.
12B.Suchodolski,Dziejekulturyś,s.316.
13
F.Bujak,CoPolskatraciskutkiemniedostatecznegouprawianianauki,nNaukaPol-
ska”,t.5:1925,s.84.
14KasaMianowskiego1881-2011,red.L.Zasztowt,Warszawa2011,s.121.
129
