Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.ZASTOSOWANIASZYBKICHIMPULSÓW
15
miałabyczymzajmowaćsiędużaczęśćfizykówjądrowych.Topodstawowena-
rzędzieumożliwiabadaniewłasnościcząstek,poznawaniaprzebiegureakcjimię-
dzynimiiszukaniapodstawowychzasadbudowymaterii.Aktualna(2016)liczba
akceleratorówPolsceto77urządzeń[135].
RozwijającesiępoIIwojnieświatowejbadanianadbroniąjądrowąitermoją-
drowądoprowadziłydowykryciazjawiska,któreokreślanejestnajczęściejjako
NEMP(ang.NuclearElectroMagneticPulse).Jądrowyimpulselektromagnetyczny
tokilkudziesięciosekundowy,bardzosilnyimpulselektromagnetycznywpaśmie
częstotliwościodzeradookoło300MHz[78],powstającywskutekreakcjipo-
chodnychreakcjijądrowejzatmosferą.NEMPpowodujepowstanieniezwykle
silnychzaburzeńelektromagnetycznych,którezabójczedlaznajdującychsię
wpobliżuurządzeńelektronicznych.Zjawiskotozostałoprzewidzianejużprzed
pierwszymipróbaminuklearnymiprzezEnricoFermiego.Wlatachpięćdziesią-
tychinapoczątkulatsześćdziesiątychXXw.mocarstwanuklearnepodjęłysze-
regpróbdlazbadaniamożliwościwykorzystaniaNEMPpowstającegoprzyeks-
plozjinuklearnejwstratosferzejakonieśmiercionośnejdlaludzi,alezabójczej
dlasprzętu.Konsekwencjątychprób,aletakżezakazupróbnuklearnychwat-
mosferzez1963roku,byłorozpoczęciebadańnadmożliwościąwytworzeniaod-
powiednikaNEMPzapomocąodpowiedniosilnegonienuklearnegogeneratora
promieniowaniaelektromagnetycznego.Fascynującyopishistoriiamerykańskich
badańwtymzakresieiwyczerpującyspispoświęconychtemupublikacjimożna
znaleźćwpracy[24].
Drugimefektemzakazupróbnuklearnychinnychniżpodziemnebyłoposzu-
kiwaniesilnychźródełpromieniowaniajonizującego,któremogłybyzastąpićeks-
plozjęjądrowąjakoźródłotakiegopromieniowanianiezbędnenaprzykładdoza-
inicjowaniafuzjijądrowej[158].Okazałosię,żetakimźródłemmożebyćzasilana
bardzosilnymimpulsemnapięciaodpowiedniopotężnalamparentgenowska.
Klasycznaradiografiawymagałazasilanialamprentgenowskichwysokimnapię-
ciem,alepracenadsymulatoramiźródełporównywalnychzeksplozjąnuklearną,
któremożnabyłobywykorzystaćwbadaniachnadfuzjąjądrowąitestachodpor-
nościsprzętuwojskowegonazagrożenianuklearne,spowodowałynowyimpuls
dofinansowaniatakichprac.Efektembyłoopracowaniepotężnychźródełimpul-
sów,zdolnychgenerowaćnapięciaoamplitudziekilkumilionówwoltówprzy
prądachsięgającychkilkudziesięciutysięcyamperów[114].
Kolejnymkamieniemmilowymwtechniceimpulsowejbyłzainicjowanyprzez
prezydentaRonaldaReaganaprogramStrategicDefenseInitiative(popularniena-
zywanyuGwiezdnymiWojnamiReagana”),którywkońculatosiemdziesiątych
XXw.doprowadziłdopowstanianiezwyklesilnychlaserów,bronielektromagne-
tycznejidziałelektrodynamicznych[114].Wszystkieteurządzeniawymagająge-
neratorówsilnychimpulsówwysokiegonapięcia.Wwieluprzypadkachmuszą
tobyćgeneratoryprzenośnebeznichtrudnomyślećozbudowaniukarabinula-
serowegoczylotniczegodziałalaserowego[73]lubbronielektromagnetycznej,ta-