Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Upodstaw„władzyludowej”
18lipca1944roku,wramachrozpoczętejczterytygodniewcześniejtzw.operacjibiałoruskiej,dywizje
IFrontuBiałoruskiegoArmiiCzerwonejpoddowództwemmarszałkaKonstantinaRokossowskiego
zapoczątkowałytzw.operacjębrzesko-lubelską,wtokuktórejpodwóchdniachsforsowanoBug.
WtychwarunkachwMoskwiezezrozumiałympośpiechemprzygotowywanopowstanieorganu
wyznaczonegoprzezStalinadoadministrowaniatymiterenamiPolski,którychniezamierzałwcielić
bezpośredniodoZSRS.WpierwszymstadiummiałatobyćDelegaturaKrajowejRadyNarodowejdla
TerenówWyzwolonych.AlezwoliStalinajużpokilkudziesięciugodzinachtwórtenprzestałistnieć,
zanimjeszczezacząłdziałać.21lipca1944rokupowstałwMoskwiePolskiKomitetWyzwolenia
Narodowego.Zdatą22lipcamoskiewskarozgłośniaradiasowieckiegopodaładowiadomościtekst
„ManifestuPKWNdonarodupolskiego”.WhistoriografiiPRLmanifesttennazywanybyłprzezdługie
latachełmskimlublubelskim,podobniejakPKWNmiałrzekomopowstaćwChełmie,czylina
zachódodBugu.NaczelePKWNstanąłdyspozycyjnywobeckomunistów(jużwWarszawie,wkońcowej
fazieokupacji),trzeciorzędnydziałaczsocjalistycznyEdwardOsóbka-Morawski.PolatachOsóbka-
MorawskiprzyznałotwarciewrozmowieprzeprowadzonejprzezdziennikarkęMarięHernandez-Paluch:
PozałatwieniusprawygranicpożegnaliśmysięzPoloniąmoskiewskąi27lipcaodlecieliśmydoChełma
Lubelskiego.Mypodajemy,żePKWNpowstałwChełmie,że22lipcatamdrukowaliśmyManifest.Totakie
małe,niewinnekłamstwo.Chodziłooto,żebyładniewyglądało,żetonapolskiejziemipowstałManifesti
PKWN.Nawetcorokupokazujądrukarnięidrukarza,ajaśmiejęsięwkułak.Najlepszydowód,żewtym
pierwszymManifeściepopełnionyjestbłądiwmoimnazwiskujestzwykłe„u”,bowiemwrosyjskiejpisowni
nieistnieje„ó”.TenpierwszyManifestdrukowałdrukarzsowiecki.Zagrałytutajwzględypsychologiczne
ipopełnionotomałeoszustwo.AleprzecieżrządSikorskiegopowstałwParyżu,ajednakbyłprzez
społeczeństwotutajuznawany.Niebyłotowięckonieczne.Skorojednakwalczymyoprawdę,topowiemy,
żeManifestbyłdrukowanywMoskwieiwMoskwiepowstałPKWN5.
Niepodejmująctudyskusjizrozbrajającymcynizmemtejwypowiedzibyłegoprzewodniczącego
PKWNibyłegopremierarząduPRL,zapamiętaćwarto:kłamstwoleżałoupodstawwładzyludowejoraz
funkcjonowaniaaparatuwyznaczonegoprzezStalinadospełnienianamiestniczejrolinazachódodBugu.
Obokkłamstwazaś–bezwzględnyterror.
