Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.SądownictwopowszechnewPolscemiędzywojennej(1918–1939)
leżnybyłodsytuacjipolitycznejorazprowadzonychdziałańmilitarnychlTe
okolicznościzadecydowały,żeprocestenprzeciągnąłsiędo1923rl
Naziemiachwschodnichzaborurosyjskiegoorganywładzycywilnej
wprowadzanowrazzpostępamiarmiipolskiejlZadaniazwiązanezorga-
nizacjąsądownictwapowszechnegonależałydoorganówtymczasowych,
dysponującychspecjalnymiuprawnieniamiwtymzakresie(mlinldowy-
dawaniarozporządzeńtymczasowychzmocąustawy)lByłtopoczątkowo
GeneralnyKomisarzCywilny,aodkwietnia1919rlKomisarzGeneralny
ZiemWschodnichlNapodstawiejegorozporządzeniaz15maja1919rlpo-
wołanonatychterenachsądyogólne,wydającewyrokinwimieniuprawa”49l
KomisarzGeneralnyZiemWschodnichwykonywałwszystkieuprawnienia
najwyższychwładzpublicznychwobecsędziów,prokuratoróworazsądów
utworzonychnatychobszarachlPodobnyzakresuprawnieńuzyskałpodlega-
jącymuKomisarzNaczelnyZiemWołyniaiFrontuPodolskiegolUtworzone
sądydziałałykrótkozuwaginaprzebiegdziałańmilitarnychlDopieropo
zwycięstwiewbitwiewarszawskiejirozpoczęciuofensywypolskiejwmiej-
scezlikwidowanychurzędówkomisarzyutworzonowdniu9września
1920rlTymczasowyZarządTerenówPrzyfrontowychiEtapowychlZostał
onpodporządkowanyMinistrowiSprawWewnętrznych,któremupowie-
rzonowszystkiesprawyzwiązanezwymiaremsprawiedliwościnaobszarach
zajętychprzezwojskopolskie,zwyjątkiemsprawnależącychdowłaściwo-
ścisądownictwawojskowegolJednocześniezniknęłakoniecznośćutrzymania
rozwiązańocharakterzetymczasowymwobecpodpisanegorozejmuwdzia-
łaniachmilitarnychiuchwaleniaustawyz4lutego1921rlnormującejsy-
tuacjęprawno-politycznaziemiachprzyłączonychdoRzeczypospolitej50l
NapodstawietejustawyRadaMinistrówwydałarozporządzeniez7marca
1921rlnakazującesądompowszechnychnatychterenachwydawaniewy-
rokównwimieniuRzeczypospolitejPolskiej”51lNiecoinaczejprzebiegło
przejęciewymiarusprawiedliwościprzezwładzepolskienaWileńszczyźnie
(tzwlLitwieŚrodkowej),gdziewpływnaprzebiegtegoprzejęciamiałozaję-
ciatychterenówprzezoddziałygenlLucjanaŻeligowskiegolMimozakoń-
czeniawalkzwojskamilitewskimiwlistopadzie1920rlniejasnasytuacja
prawno-politycznategoterytoriumutrzymywanabyładomomentupodję-
49RozporządzenieKomisarzaGeneralnegoZiemWschodnichourządzeniuogólnegosą-
downictwanaobszarachwschodnich,podlegającychKomisarzowiGeneralnemuZiemWschod-
nichz15maja1919rl(DzlUrzlZlClZlWlz1919rlNr4,pozl22)l
50DzlUlNr16,pozl93lZoblszerzejMlMaterniak-Pawłowska,Ustrójsądownictwapo-
wszechnego…,sl23–25l
51DzlUlNr29,pozl166l
ARKADIUSZBEREZA
61