Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Polskiesądownictwopowszechnewlatach1917–1988
Wprowadzeniewżycietychdwóchaktówprawnychstanowiłopoważny
wysiłekunifikacyjnylnPracatajakpodnosiłwiceministersprawiedliwości
StanisławCarnabierałajeszczewiększegoznaczenia,jeżelizważyłosię,że
jesttood1816rl,pierwszypoodzyskaniupełnejsuwerennościprzezPaństwo
Polskiedorobekpolskiejmyśliprawniczej,będącejjednocześniewyrazem
polskiejracjistanu,obejmującejcałośćziempolskich”162l
Wświetleprawaoustrojusądówpowszechnychwymiarsprawiedliwo-
ściwsprawachcywilnychikarnychsprawowałysądygrodzkieisędziowie
pokoju,sądyokręgowe,sądyapelacyjneorazSądNajwyższywWarszawiel
Dowłaściwościsądówpowszechnychnienależałysprawywyraźnieprzeka-
zaneustawamiszczególnymiinnymsądom(nplsądompracy,przemysło-
wym,kupieckimiwojskowym)lubwładzom(nplnadzwyczajnymkomi-
sjomrozjemczymdozałatwianiasporówzbiorowychmiędzypracodawcami
apracownikamirolnymiorazmiędzywłaścicielaminieruchomościmiejskich
adozorcamidomowymi,urzędomrozjemczymdosprawnajmu)163l
UchwalenieKonstytucjikwietniowejw1935rlniewpłynęłonaustrój
sądownictwapowszechnegolSądypowszechnewydawaływyrokiwimieniu
RzeczypospolitejPolskiej,aprzezswojądziałalnośćmiałystrzecładupraw-
negowpaństwieikształtowaćpoczucieprawnespołeczeństwa164lWświetle
tejkonstytucjisądybyłyjednymzsześciuorganówpaństwapodległychPre-
zydentowiRzeczypospolitejlIchorganizacjęokreślaćmiałyustawy,coozna-
czałoutrzymaniestatusquo165lSędziowiewsprawowaniuswojegourzędu
sędziowskiegomielibyćniezawiśli,zaśorzeczeniasądoweniemogłybyć
zmienianeaniuchylaneprzezinneorganywładzylGwarancjąniezawisłości
sędziegobyłimmunitetsędziowskiorazzasadyniesuwania,niezawieszania
inieprzenoszeniasędziegonainnemiejsceurzędowanialubwstanspoczynku
wbrewjegowolizwyjątkiemjedynieorzeczeniasądowegoitylkowprzy-
padkachustawąprzewidzianych,alboprzeniesieniasędziegonainnemiejsce
PrezydentaRPz21listopada1938rlousprawnieniupostępowaniasądowego(DzlUlNr89,
pozl609)lWzwiązkuztymizmianamiwokresiemiędzywojennymdwukrotnieogłoszono
tekstyjednolitekodeksupostępowaniakarnegoz19marca1928rlobwieszczeniemMinistra
Sprawiedliwościz30września1932rl(DzlUlNr83,pozl725)iz16stycznia1939rl(DzlUl
Nr8,pozl44)l
162Kalendarzsądowynarok1929…,sl67,80l
163Artl1§1i3plulslplz1928rl;artl7i9rozporządzeniaPrezydentaRPz22marca
1928rlosądachpracy(DzlUlNr37,pozl350)l
164Artl64ustl1i2Konstytucjikwietniowejl
165Artl65ustl2Konstytucjikwietniowej;ElGdulewicz,AlGwiżdż,ZlWitkowski,Konsty-
tucjaRzeczypospolitejPolskiejz1935…,sl198;zoblrównieżKlW
lKumaniecki,Nowakonstytucja…,
sl57–58l
88
ARKADIUSZBEREZA