Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Postępowaniawsprawachouznaniezazmarłegoiostwierdzeniezgonu
zaginionegoustałoalbowedługokolicznościpowinnobyłoustać(art.30
§3k.c.).Regułtychniestosujesięjednakwprzypadkuzaginionychprzed
1.10.1950r.,wtedybowiemzgodniezart.XXXIII§2p.w.k.c.chwilędo-
mniemanejśmiercinależyoznaczyćwedługprzepisówprawaosobowego392.
Czasśmiercizaginionegorównieżpowinienzostaćoznaczonynachwilę,
którawedługokolicznościsprawyjestnajbardziejprawdopodobna(art.31
§2k.c.).Wbrakudanychdotegojakochwilęśmiercinależyprzyjąćworze-
czeniukoniecdnia(art.31§3k.c.)393.Mającnauwadze,żedzieńobejmuje
24godziny,końcemdniajestgodzina24.00(północ)394.
146.Możnaprzyjąć,żesytuacja,wktórejkilkaosóbzaginęłopodczas
grożącegoimwspólnieniebezpieczeństwa,jestobjętadomniemaniemjedno-
czesnościśmierci,którezostałoprzewidzianewart.32k.c.395Ustanowione
wtymprzepisiedomniemaniejestdomniemaniemprawnym,którewiąże
sądwpostępowaniuouznaniezazmarłego(art.234k.p.c.wzw.zart.13
§2k.p.c.).Jegocelemjestwyłączeniemożliwościdziedziczeniapomiędzy
osobamiuznawanymizazmarłe396izapewnieniejednolitościrozstrzygnięć
wzakresieczasuśmierci,cosłużyzachowaniuautorytetuprawa.Sądsto-
sujetodomniemanie,jeżeliwtymsamympostępowaniusąrozpoznawane
392Tj.napodstawieart.18§3pr.os.,zgodniezktórymjeżeliniemożnabyłoustalić
najbardziejprawdopodobnejchwiliśmierci,tonależałoprzyjmować,żezaginionyzmarłwostat-
nim–aniepierwszym,jakprzewidujeart.31§2k.c.–dniuterminu,poupływiektórego
możenastąpićuznaniezazmarłego;por.I.Różański,Prawoosobowe…,s.76;T.Dominowski,
Zzagadnień…,s.225–227;J.Krajewski[w:]Kodeks,t.3,red.J.Jodłowski,K.Piasecki,s.879.
Pozatymbiegterminówdouznaniazazmarłegoliczonychodkońcarokukalendarzowego,
wktórymwojnalubdziałaniawojennezostałyzakończone,rozpoczynasiędlazaginionych
wzwiązkuzwojną1939–1945zdniem9.05.1945r.(art.XXXIIp.w.k.c.).
393Aczkolwiekregułęprzewidzianąwtymprzepisienależyliteralniestosować,jeżeli
worzeczeniuouznaniuzazmarłegoczasśmiercizostałoznaczonytylkodatądnia.Niema
jednakprzeszkód,abyantycypująctęregułę,sądwprostwpostanowieniuoznaczyłnakoniec
dniaczasśmiercizaginionego.
394I.Różański,Prawoosobowe…,s.76;T.Dominowski,Zzagadnień…,s.224;J.Policz-
kiewicz,W.Siedlecki,E.Wengerek,Czynnościsądowe…,597;J.Krajewski,Postępowanie,s.72;
K.Flaga-Gieruszyńska,Postępowanie…,s.251;Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawocywilne…,
s.168;odmiennieSądOkręgowywŁodziwpostanowieniuz2.07.2020r.,IIICa1825/19,
LEXnr3157506,wktórymczasśmiercizaginionychzostałoznaczonynagodzinę23.59.
395Przepisart.32k.c.określajednakzakresswegozastosowania,wskazującnasytuację,
wktórejkilkaosóbutraciłożycie,costanowipewnąnieścisłość,ponieważwrazieustalenia,
żezaginieniutraciliżycie,sądpowinienstwierdzićichzgon,anieorzekaćouznaniuzaginionych
zazmarłych.Inaczejwtymzakresiebyłzredagowanyart.21pr.os.,którynależałostosować
wraziewątpliwości,którazkilkuosóbzmarłychlubuznanychzazmarłeumarławcześniej.
Obecniezastosowaniemart.32k.c.wsprawachouznaniezazmarłegoprzemawiaprzede
wszystkimjegoulokowaniewrozdzialedotyczącymuznaniazazmarłego;odmiennieK.Mu-
larski[w:]Kodekscywilny,t.1,red.M.Gutowski,2021,s.285–286.
396I.Różański,Prawoosobowe…,s.85–86.
MARCINWALASIK
155
