Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
książkaJarosławaHryckowiana
13
.Próbęcałościowegozilustrowaniadziałań
SBwlatach1956–1989napodstawiedostępnychdokumentówpodjąłteżpi-
szącytesłowa
14
.
Do1989r.wPolscezpowoduograniczeńcenzuralnychtylkownielicz-
nychpublikacjachpodejmowanozagadnienieaktywnościaparatubezpie-
czeństwawobecUkraińców.Pierwszeistotneinformacjezawartowwycofanej
zksięgarńmonografiiAntoniegoSzcześniakaiWiesławaSzotypoświęconej
działalnościOUNijejlikwidacji
15
.Znaczniewięcejdanychpojawiłosięwwe-
wnątrzresortowych(czyliprzeznaczonychwyłączniedoużytkufunkcjonariu-
szyMSW)pracachBogumiłaOwczarkaiJózefaPenara
16
orazJanaGolca
17
.
Szerszegronoczytelnikówmogłouzyskaćpierwszeogólnedanedopiero
zksiążkiHenrykaPiecucha,któryskorzystałzpowyższychprac
18
.
Przełomzapoczątkowanyprzeztransformacjęustrojowązaowocował
pierwszymipracamistawiającymianalizowanyproblemwnowymświetle.
Jużw1991r.EugeniuszMisiłonałamachprasyukraińskojęzycznejopubli-
kowałdwaprzyczynkarskieartykułynatematdziałalnościLeonaŁapińskie-
gozwerbowanegoprzezMinisterstwoBezpieczeństwaPublicznego
19
.Jednak
swegorodzaju„skokpoznawczy”nastąpiłdopieropodkonieclatdziewięć-
dziesiątychwrazzukazaniemsiępracymonograficznejGrzegorzaMotyki
opisującejkonfliktpolsko-ukraińskizlat1943–1948
20
.Jejlicznefragmentyopi-
sywałyudziałfunkcjonariuszyUBwwalkachzUkraińcami,akcjiprzesie-
dleńczej,poszukiwaniachczłonkówpodziemiaioperacji„C-1”.Tużponiej
ukazałsięartykułRobertaZiętkapoświęconydziałalnościSłużbyBezpieczeń-
stwaOUNnaPodlasiu,wtymjejrelacjizUBiMO
21
.Dopowstaniakolejnych
publikacjiprzyczyniłosięudostępnieniehistorykomwpierwszychlatach
1111111
13
J.Hryckowian,Bezwynywynuwati.MojeżyttjaaukrajinśkyjstudentśkyjruchuPolszczi1955-
1965,Koszalin2010.
14
KwestiaukraińskawdziałalnościSłużbyBezpieczeństwaPRL.Dokumentyimateriały,wstępioprac.
A.Słabig,Warszawa2016.
15
A.B.Szcześniak,W.Z.Szota,Drogadonikąd.DziałalnośćOrganizacjiUkraińskichNacjonali-
stówijejlikwidacjawPolsce,Warszawa1973.
16
B.Owczarek,J.Penar,NacjonalistyczneorganizacjeukraińskiewPolsce.Wybraneproblemy,War-
szawa1979.
17
J.Golec,Kontrwywiadpolskiwwalcezukraińskimiagentamiwywiadubrytyjskiegowlatach1948-
1954,„ProblemyTeoriiiPraktykiOperacyjnejSB”1986,nr4.
18
SiedemrozmówzwiceministremsprawwewnętrznychWładysławemPożogą,Izastępcąministra
sprawwewnętrznych,szefemwywiaduikontrwywiadu,rozm.H.Piecuch,Warszawa1987.
19
E.Misyło,„Zenon”.Kałendarijzrady,„NaszeSłowo”1991,nr41–42.
20
G.Motyka,TakbyłowBieszczadach.Walkipolsko-ukraińskie1943-1948,Warszawa1999.
21
R.Ziętek,SłużbaBezpieczeństwaOUNwnadrejonie„Łewada”wlatach1945-1947,„Rocznik
Bialskopodlaski”2000–2001,t.8–9.
10