Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
finałdziałańoperacyjnychwramachoperacji„C-1”,kresnajintensywniej-
szychinajbrutalniejszychdziałań„bezpieki”wobecUkraińcówwPolsce.Wtym
samymrokudoszłodoprzebudowystrukturiredukcjistanówosobowych
aparatubezpieczeństwa.Znaczniespadłyliczbasprawoperacyjnychistan
wykorzystywanejagentury
.Drugipodokresrozpoczynarok1955,wktórym
corazczęściejmożnadojrzećprzykładydostosowaniasięorganówbezpie-
czeństwadozmieniającejsięsytuacjipolitycznejispołecznejosilnejodgórnej
krytykidotychczasowychmetoddziałalności,stopniowegootwieraniagranic
iuaktywnieniaukraińskichśrodowiskakademickich.Niecopóźniejdojdzie
doutworzeniaUkraińskiegoTowarzystwaSpołeczno-Kulturalnego(UTSK)
iodnowieniaduszpasterstwagreckokatolickiegomającychistotneznaczenie
nietylkodlapodtrzymaniaodrębnościmniejszościukraińskiej,aleteżdlakie-
runkudziałańpolicjipolitycznej,określanejodlistopada1956r.mianemSłuż-
byBezpieczeństwa(SB).Zaumownącezurękońcowąuznałemschyłek1989r.,
kiedytofaktyczniezakończonoaktywnerozpracowanieUkraińcówwPolsce.
Czynnościpodjętewokresiestyczeń–maj1990r.polegałyjużtylkonafor-
malnymzamknięciudotychczasowychsprawoperacyjnychisporządzeniu
wzwiązkuztymnadzwyczajlakonicznychostatnichnotatek.
Głównąbazęarchiwalnąniniejszejksiążkistanowiądokumentywytwo-
rzoneprzezorganybezpieczeństwaPolskiLudowej,aobecniezabezpieczone
iudostępnianenaukowcomprzezsiećplacówekInstytutuPamięciNarodo-
wej.Wpierwszejkolejności,zewzględunaprzyjętąchronologię,aleteżnaj-
większąliczbęarchiwaliów,zbadanozespołyaktwytworzoneprzezMinister-
stwoBezpieczeństwaPublicznegoiKomitetds.BezpieczeństwaPublicznego
orazwojewódzkieU(ds)BPLublinie,RzeszowieiKrakowie.Wśladzanimi
przeprowadzonokwerendędokumentacjipozostawionejprzezWU(ds)BP
wPolscezachodniejipółnocnej(Katowice,Wrocław,ZielonaGóra,Szczecin,
Koszalin,Poznań,GdańskiOlsztyn).Wśródmateriałówodnoszącychsię
dookresu1956–1989większośćpochodziztzw.teczekzagadnieniowych
(do1970r.)isprawobiektowych(1970–1989),którezakładanowogniwachSB
szczeblacentralnego(departamentyoperacyjneMSW),wojewódzkiego(wy-
działyoperacyjnekomendwojewódzkichMO)ipowiatowego(referatySłuż-
byBezpieczeństwakomendpowiatowychMO)ukierunkowanychnarozpra-
cowaniemniejszościukraińskiej.Ichistotnymuzupełnieniemsądokumenty
związanezinwigilacjąpojedynczychosób(rzadziejkilkuosobowychgrup)–
najczęściejaktywistówspołecznych,atakżeteczkitajnychwspółpracowni-
kówaparatubezpieczeństwa.Zawyjątkowocenneuznałemmateriałyobra-
zującewspółpracęSBPRL(DepartamentyIIiIIIMSW)zKGBwlatach1957–
1976.Pozwalająwwieluprzypadkachodtworzyćprocesdecyzyjnywiodący
7
