Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Sytuacjekryzysowespowodowanedziałaniamiocharakterzehybrydowym
—oddziaływaniezwiązanezprocesamibezpośrednioodnoszącymisiędoodbioru
orazwystępującymwzwiązkuztymproceseminterakcjispołecznej.
Przyjmującfunkcjonującynagruncieteoriikomunikacji—opracowanyprzez
HaroldDwightLasswella—modelinterakcyjnynależyprzyjąć,żeprzebiegpro-
cesukomunikacyjnegofunkcjonujewukładzie:źródłoinformacji—nadawca
—kanałkomunikacyjny—odbiorca—efekt,wtymm.in.kształtowanieopinii
izachowańodbiorcy.Istotnymelementemwtakprzyjętymukładziestajesiękate-
goriaoddziaływania.Nagruncieprakseologiikategoriataokreślaudział,uczest-
nictwoczłowiekawprocesiekomunikowania,wprzypadkuzaśmediówdoty-
czyodbiorcywrazzodnoszącymisiędoniegozmianami.Oddziaływaniacechuje
pewnegorodzajuskutkowośćzwiązanazprzekazywaniemiodbioreminforma-
cji.Okazujesię,żeoddziaływaniainformacyjnepowodująwzachowaniachludzi
określonezmianyorazkierująichpostępowaniem.Oddziaływaniemediówmożna
zatemsprowadzićdozjawiskapolegającegonanurabianiu”świadomościodbiorców
przezcelowedoprowadzaniedonichtreścizawierającychokreśloneidee,wartości,
poglądyiprzekonania,atymsamymzmianysposobumyślenia,postrzeganiaświata
orazzachodzącychwnimprocesów.Należyprzytympodkreślić,żewspółczesne
media,charakteryzująsięwiększądowolnościąodbioruniżtradycyjniepojmowane
środkimasowejkomunikacji.FunkcjonalnościwjakiewyposażonyjestInternet,
różnorodnośćsądówiopiniiprezentowanychnaforachspołecznościowych,opar-
tychczęstokroćnainformacjachfragmentarycznych,niespójnych,nieuporządko-
wanych,przypadkowychicoistotneniezweryfikowanychdajezarównoodbior-
com,jakinadawcomdostępdobaznowychjakościowodanych,niwelującprzy
tymdystansdoprezentowanychzdarzeń.Procestensprzyjazatemkształtowaniu
nietylkogustówiupodobańodbiorców,wywołująctymsamymzmianywdotych-
czaspreferowanychwzorcachzachowańczystylużycia,ale—conajważniejsze
—odgrywakluczowąrolęwpostrzeganiuświata,interpretowaniuzaistniałych
zdarzeńorazkonfliktówrozgrywanychzarównowewnątrzpaństwa,jakitychpro-
wadzonychnaareniemiędzynarodowejprzezczołowychpolityków.Całytenproces
oddziaływaniasprzyjaformułowaniuwspołeczeństwiekonkretnychpostaw(pozy-
tywnych—negatywnych;popierających—stojącychwopozycji)wobectoczących
sięzdarzeńiosóbbędącychwnieuwikłanych.
Należyzatemprzyjąć,żemasowekorzystanieznowoczesnychnarzędziumoż-
liwiającychdostępdoolbrzymiejliczbyinformacjiprzygotowywanychirozpo-
wszechnianychprzezróżnepodmioty,nieograniczonemożliwościprzetwarzania
danychgromadzonychwelektronicznych(ogólnodostępnych)bazach,charaktery-
stycznedlaprocesukomunikowanianszumyinformacyjne”
,stwarzająwielemożli-
wościmanipulowaniainformacjami,ułatwiająctymsamymtzw.nramowaniestra-
tegiczne”(strategicframing),coumożliwianskierowaćuwagęoponentanadowolnie
wybranyfragmentrzeczywistości,acozatymidzienadaćpreferowaneznaczenie
wydarzeniom—wytłuścićpozorowaneiukryćprzełomowe”77.
77Ł.Wójcik,Wojnatypuzgaduj-zgadulał,wyd.cyt.,s.16.