Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
staradziennikarskazasada,że„piespogryzłbiskupa”
toniejesttematnanews,ale„biskuppogryzłpsa”–
owszem.
Gdybymspróbowałująćwformędramatycznąmoje
doświadczenieobiektywne,sztukaprzypominałaby
dramatgrecki–byłabyhistoriąwyjątkowegoczłowieka,
któremuprzypadłwudzialewyjątkowylos.Dramatnie
polegałbywięcnawyborach,którychswobodniedokonuje
bohater,lecznadziałaniach,doktórychpodjęciazmusza
gosytuacja.
Czystydramatświadomościidramatczystego
obiektywizmusądosiebiepodobnewtymsensie,żeich
bohaterowieniemajążadnychtajemnic–widzwieonich
wszystko,codasięonichwiedzieć.Niemożnazatem
wyobrazićsobienapisaniaksiążkiobohaterachtragedii
greckiejczyopostaciachwystępującychwmoralitetach–
onesamepowiedziałynaswójtematwszystko,cobyło
dopowiedzenia.Dramatelżbietańskijestróżnyiod
greckiego,iodmoralitetu,nacowskazujefakt,żezawsze
mogłyizawszebędąmogłypowstawaćksiążki
opostaciachsztukSzekspira,wktórychróżnikrytycy
dochodządocałkowicieróżnychinterpretacji;dramat
elżbietańskijestwistociepróbąsyntezyobu
poprzednikówwnowy,bardziejzłożonygatunek.
Wrzeczywistościdramaturdzyepokielżbietańskiej
oczywiściebardzoniewielewiedzieliodramacie
klasycznymibardzoniewielemuzawdzięczali.Byćmoże
nieprzeznaczonedowystawianianascenietragedie
Senekimiałyniejakiwpływnastosowanyprzeznichstyl
retoryczny,azkomediiPlautaiTerencjuszazaczerpnęli
garśćsytuacjiiśrodkówkomicznych,leczdramat
elżbietańskibyłbyzgrubszatakisam,gdybytychkilku
starożytnychautorówpozostałocałkowicienieznanych.
NawetBenJonson,jedyny„intelektualista”wgronie
dramaturgówtamtejepoki,jakotwórcapozostającypod
silnymwpływemestetycznychteoriihumanizmu,więcej
zawdzięczamoralitetowiniżkomediiłacińskiej.
GdybyśmyusunęliEverymana,zamiastniegowroli
głównegobohateraobsadzilijedenzsiedmiugrzechów
