Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Zrębytradycyjnejszkołyorazrealizowanegowniejiprzezniąmodelu–
tzn.wzoru,wedługktóregocośjestlubmabyćwykonywane–nauczania
iwychowaniaopracowałniemieckipedagogJohannFriedrichHerbart,
arozwinęlijegouczniowie,którychpóźniejnazwanoherbartystami.
Oceniająckrytyczniepracepoprzedzającychgoiwspółczesnychmu
pedagogów–zwyjątkiemJohannaHeinrichaPestalozziego,któregocenił
–Herbartpróbowałskonstruować„naukowysystempedagogiki”,oparty
naetyceipsychologii.Etykamiaławtymsystemiewyznaczaćcel
działalnościdydaktyczno-wychowawczej,apsychologia–drogiiśrodki
umożliwiającejegoosiągnięcie
*
.
Głównezałożeniaherbartyzmu
Celemdziałalnościdydaktyczno-wychowawczejjest,wedługHerbarta,
ukształtowaniesilnychpodwzględemmoralnymcharakterów,przyczym
najbardziejdotegoprzydatnejestnauczaniewychowujące.Używająctej
nazwy,Herbartchciałpodkreślić,żewychowanianienależy,anawetnie
można,oddzielaćodnauczania,żewolaicharakterrozwijająsię
równocześniezrozumem,zezdolnościąmyśleniaipoznania,zpowięk-
szaniem„masyapercepcyjnej”uczącegosiępodmiotu.Wartośćnauczania
wychowującegopoleganietylenaprzekazywaniuuczniomwiedzy,ile
raczejnawiązaniujejzrozwojemuczućiwoli.
Skutecznemunauczaniuiwychowaniu,krócej–nauczaniuwychowu-
jącemu,służytakże,zdaniemHerbarta,rozwijanieuuczniówwszech-
stronnychzainteresowań.Większąprzytymwartośćpoznawcząiwycho-
wawcząmajązainteresowaniabezpośrednie(gdydanąrzeczcenimydla
niejsamej)niżpośrednie(gdyjącenimyzewzględówubocznych).
Zainteresowaniabezpośredniełącząsięzregułyzuwagąmimowolną,
apośrednie–zdowolną,omniejszych,jakHerbartuważał,walorach
kształcącychiwychowawczych.
Efektywnośćnauczaniawychowującegozależywreszcieodracjonal-
negopodziałutreści,któreuczeńmasobieprzyswoić,nastarannie
przemyślanejednostkimetodyczne–zktórychnajmniejsząstanowilekcja
–orazodtokutegoprocesu.Woptymalnympodwzględemefektywności
tokunauczanianauczycielprzechodzikolejnoprzeztakieetapyczy
*PrzyopracowywaniutegorozdziałuwykorzystałemfragmentymojejksiążkiPodstawy
12
dydaktyki.Warszawa2005,s.55inast.
