Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
SZTABGENERALNY(SZTABGENERALNYNACZELNEGO
DOWODZTWA)WOJSKAPOLSKIEGOWCZASIEWOJEN
OGRANICEISUWERENNOŚĆPOLSKI(1918-1921)
1.1.ZarysinstytucjisztabowychwPolscedo11listopada1918r.
Wokresiewojennapoleońskichsztabywojskowenabrałynowegoznaczenia.Ce-
sarzNapoleonzzespołubezpośredniomupodległychoficerówutworzyłdużysztab
generalny,kierowanyprzezmarszałkaLouisaBerthiera.Sztabtenbyłjednaktylko
dobrzepracującymorganemwykonawczym,znajdującymsięwcieniuwodzaNapo-
leona.Zasadataobowiązywałarównieżnaniższychszczeblachdowodzeniakorpusu
idywizji1.Systemtenzostałprzeniesionydoodradzającegosięwojskapolskiego.
14stycznia1807r.rozpoczęładziałalnośćwWarszawiepowołanaprzezNapoleona
KomisjaRządowa,składającasięzpięciudyrekcjiczyliministerstw.DyrektoremWojny
zostałmianowanygen.dyw.książęJózefPoniatowski.Jednocześniezatwierdzonoetat
wojskaorazorganizacjęDepartamentuWojennego.Instytucjata,niebędącnaczelnym
organemwojskowym,byłaraczejaparatemwykonawczymrealizującymrozkazy.
WwynikutraktatuwTylży(7lipca1807r.)powstałoKsięstwoWarszawskieli-
czące104tys.km2oraz2,5mlnmieszkańców(w1809r.155tys.km2i4mln)2.
ZgodniezkonstytucjąnadanąprzezNapoleonawDreźnie22lipca1807r.miało
mieć30-tysięcznąarmię,copochłaniało2/3jegobudżetu3.
NapodstawierozkazuNapoleonapowstałytrzylegie(przemianowanew1809r.
nadywizjeKsięstwaWarszawskiego),liczącepookoło9000żołnierzy4.Rekrutację
zorganizowanosystememkantonalnym.Żołnierzyuzbrojonowzdobycznąbroń
1111111
1T.Rawski,GenezaiewolucjaSztabuGeneralnego(Głównego)WojskaPolskiego1918-1939,
[w:]SztabGeneralny(Główny)WojskaPolskiego1918-2003,red.T.Panecki,F.Puchała,
J.Szostak,Warszawa2003,s.29.
2Traktatkończyłwojnęprowadzonąwlatach1806-1807,międzyFrancjąaPrusamiiRosją.Po-
stanawiałm.in.utworzenieKsięstwaWarszawskiegozziempolskichIIiIIIzaborupruskiego,
przyznawałobwódbiałostockiRosji.W1809r.obszartenpowiększonopowojniezAustrią
oterenyzaboruaustriackiego.NapoleonmusiałzrezygnowaćzplanulikwidacjiPrusorazod-
budowypaństwowościpolskiejpodnazwąPolska.Księstwobyłopołączoneuniąpersonalną
zSaksonią.KsięciemwarszawskimzostałkrólSaksoniiFryderykAugustzdynastiiWettynów.
3J.Orzechowski,Dowodzenieisztaby,Warszawa1974,t.1,s.403.
4Dowódcąlegiipoznańskiej(późniejsza3.dywizja)byłgen.dyw.JanHenrykDąbrowski,kali-
skiej(późniejsza2.dywizja–gen.dyw.JózefZajączek),warszawskiej(późniejsza1.dywizja)–
gen.dyw.JózefPoniatowski.
12
