Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
orazmodyfikowane(uzupełniane,wzbogacane,uszczegóławiane),jeślisytuacjategowy-
maga.Sztucznesystemyskojarzenioweniewięcnarzędziembezpiecznegoprzechowywa-
niadanych.Wkolejnychpodrozdziałachzostanieopisane,wjakisposóbdaneiinformacje
orazistotneichpowiązaniamogąbyćutrwalonewsystemachskojarzeniowychiwjakispo-
sóbmogąaktywnieformowaćdynamicznąasocjacyjnąwiedzępodobnądotej,zjakiejlu-
dziekorzystająnacodzień.
Najistotniejszącechąinformacjijestjejcechasemantyczna,awięcsens,jakiukrywai
któregojestnośnikiem.Alecotojestsensorazjak,gdzieidlaczegopowstaje?Dlakogoma
znaczenieiodczegozależy?Pewienukładdanychnabieraokreślonegosensuiprzekazuje
pewnąinformacjęzwykletylkowpewnymkontekściezdarzeń,wiedzylubinnychinfor-
macjidlaokreślonejosoby,któramapewnepotrzebyidążenia.Zatwórcęinformacjiokreśla
sięczasamitylkoludzi,zaśinnidopuszczająmożliwośćtworzeniainformacjirównieżprzez
zwierzęta,rośliny,systemyinformatyczne,anawetśrodowiskonieożywione.Niezależnieod
tego,ktolubcomożeaktywnielubpasywnieutworzyćpewienukładpowiązanychzesobą
danychlubsamemureprezentowaćtakiukład,informacjapowstajedopieroujejodbiorcy,
któryjestwstanieodebrać,odczytać,rozpoznaćjejskładoweorazichpowiązania,które
majądlaniegojakieśznaczenie,chociażbytegoznaczenianiemiałydlajejnadawcylubjej
nadawcamiałzamiarwysłaćinnąinformacjęniżta,którazostałaodebrana.Doniedawna
informacjemogłymiećsensiznaczenietylkodlainteligentnychistot.Wdzisiejszychcza-
sachsystemyinformatycznenietylkogromadząiprzenoszązakodowaneinformacjepomię-
dzyinteligentnymiistotami,alerównieżjewpewnymzdefiniowanymprzezczłowiekaza-
kresieprzetwarzają,wykorzystujądozmianyswojegostanulubdziałaniaorazformułująna
ichpodstawiewnioskizgodniezalgorytmamistworzonymiprzezludzi,wceluzaspokojenia
ichpotrzeb.Żebyinformacjazostałaprzekazanazgodniezzamiaremjejnadawcy,musiist-
niećzgodnysystemkodowaniaorazpodobnysysteminterpretacjiikojarzeniaposzczegól-
nychskładowychinformacji,awięcpodobnawiedzawtymzakresieunadawcyiuodbiorcy.
Jeślijestinaczej,przekazanainformacja,możezostaćinaczej(błędnie,niedokładnie)ode-
branalubzinterpretowana,możedojśćdonieporozumień,anawetdoobrażeniasięodbiorcy
nanadawcę.Językorazsystemedukacjipozwalająwpewnymstopniuzunifikowaćsłownik
pojęćtak,żebyminimalizowaćtakiesytuacje,lecznasposóbinterpretacjiprzekazywanej
informacjimawpływrównieżśrodowisko,sposóbwychowania,różnicekulturowe,eduka-
cja,przekonaniareligijne,priorytetyizróżnicowanepotrzebyindywidualnewynikającez
charakteruiosobowości,któremogąsięznaczącoróżnićunadawcyiuodbiorcyinformacji.
Systemykomputerowesłużąrównieżjakomediumprzekazywaniainformacji,którez
tegopowodumuszązostaćzakodowaneizabezpieczoneprzedichzniekształceniemlubwy-
korzystaniemniezgodnymzintencjaminadawcy.Dlaosiągnięciategoceluprzekazywane
układyikombinacjedanych,będącenośnikieminformacji,kodowaneiszyfrowane.Teo-
rięzwiązanązkodowaniemorazprzekazywanieminformacjiopracowałirozwinąłClaude’a
E.Shannonw1948r.[144,145],definiującilość,niepewność,entropię,redundancjęiróżne
sposobykodowaniainformacji.Dziękipracomzapoczątkowanymprzezniego,przekazywa-
nieinformacjistałosięmożliwe,bezpieczniejszeipewniejsze.Teoriatajednakniezajmuje
siędefiniowanieminformacjijakotakiejlubjejfunkcjamianioddziaływaniemnaodbior-
ców,lecztylkosposobamijejkodowaniaiprzenoszenianaodległość,comaistotneznacze-
niepraktyczne,np.wtelekomunikacji.Najczęściejdoszyfrowaniainformacjiwykorzystu-
jemywspółcześniemetodyoparteoparękluczy:jawny,którysłużydozaszyfrowaniainfor-
macji,orazniejawny,znanytylkoodbiorcy,służącydozdeszyfrowaniaiodczytaniainfor-
macji.Metodyszyfrowaniadanychnazywamyteżmetodamikryptograficznymi,którychce-
lemjestbezpieczneprzechowywanieiprzekazywanieinformacji.
23