Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Sztukaegejska
(minojskaimykeńska)
krótkizarys
Kulturaegejska,kulturaepokibrązu,stanowiniejakowstępdosztukiGrecji.
Wstępistotnybardziejzewzględówgeograficznychihistorycznychniż
kulturowych.RozwijałasiębowiemnaterenachprzyszłejGrecjiiostatni
etaptejkulturyetapmykeńskinależyjużdodziejówGrecji.Kulturowo
natomiastwpływjejnapóźniejsząsztukęgreckąniebyłtakznaczący,jak
możnabyoczekiwać.Niepowinnosięjednakżepomijaćokresuegejskiego,
gdyżtalegendarnajużdlahistorycznejGrecjiprzeszłośćstałasiępod-
stawąwiększościmitów,atakżeeposówHomera,orolizaśmitologiioraz
IliadyiOdysseiwsztuceGrekówniemożnanigdyzapominać.
Kulturęegejskąpodwzględemgeograficznymmożnapodzielićnami-
nojską(naKrecie),helladzką(nalądziegreckim)icykladzką(nawyspach).
Wtymkrótkimzarysiepominiętokulturęrejonucykladzkiegoihelladzkie-
go,koncentrującsięprzedewszystkimnakulturzeKrety.Nazwakultury
minojskiejpochodziodimienia(lubtytułu)legendarnegowładcyKrety
Minosa.Niemamyonimżadnychhistorycznychdanych,posiadamyjedy-
nieprzekazymitologiczne.Wmitologiistanowionjednaknatylewyrazistą
postać(występujewmitachoporwaniuEuropy,oDedaluiIkarze,oTeze-
uszu),żepierwszyzbadaczyKrety,ArturEvans(archeologangielski,od-
krywcaKnossosnaprzełomieXIXiXXw.),nadałcałejkulturzenazwę
minojskiejinazwatautrzymujesiędodziś.Evansjestrównieżautorem
podstawowejchronologiikulturyminojskiej,jejpodziałunawczesno-,śred-
nio-ipóźnominojską,akażdegoztychokresównapodokresy,orazbardzo
ramowejchronologiibezwzględnej.Taostatniaulegałaoczywiściezmianom
wciągubadań,aleitakniemawniejżadnychkonkretnychdat.Ograniczy-
mysięzatemdopodstawowychramczasowych,pomijającokresywczesne,
któredostarczyłynajmniejznaczącychwsztucezabytków.Takwięcokres
średniominojskiprzypadanapierwsząpołowęIItysiącleciap.n.e.(ok.2000–
9