Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Klasyfikacjacelówkształcenia
29
Wdziedzinieemocjonalnejpostawybędąceosiągnięciamiucznia(np.
wzakresiestosunkówspołecznychwklasieszkolnej)opierająsię–wwersjitu
przyjętej–głównienajegowłasnychdziałaniach,awdziedziniepoznawczej
–umiejętnościsąstosowaniemwiadomościwodpowiednichsytuacjach(np.
posługiwaniemsięwykresamidoprzedstawianiaokreślonegorodzajuzależności).
Istniejąwszakżepostawyopartegłównienauznanychwiadomościach(np.odziejach
narodu),tworzącerazemodrębnądziedzinęświatopoglądową,orazumiejętności
wywodzącesięzwłasnychdziałań(np.ćwiczeńwgrzenainstrumenciemuzycznym),
niez„teorii”,tworzącerazemztymidziałaniamidziedzinępraktyczną.
NajszerzejznanainajbardziejpopularnawPolscejesttaksonomiadziedziny
poznawczej,anajmniej–dziedzinyświatopoglądowej.Złożyłysięnatozapewne
erudycyjne(„gnostyczne”)tradycjeszkolnictwaeuropejskiegoinaszenegatywne
doświadczeniazforsowaniemokreślonegoświatopoglądu.Pełenobrazcelów
kształceniamożnajednakuzyskać,posługującsiętylkowszystkimiczterema
taksonomiami.Ichkonstrukcjajestformalnieujednolicona:nakażdyzdwu
poziomów(zaznaczonychnarysunkuodpowiedniminazwamiwramkach)przypa-
dająpodwiekolejnekategoriecelów.Niższypoziom(działaniaucznia,wiadomo-
ści),elementarny,obejmujepodstawyosiąganiacelówwyższychisamprzezsię
niestanowiwartościpraktycznej.Wyższypoziom(postawy,umiejętności),
zaawansowany,obejmujezastosowaniaelementówniższegopoziomu,ajego
najwyższakategoriajestsynteządanegorodzajuczynnościzinnymi,wcześniej
opanowanymiczynnościami.
Dziedzinaemocjonalna.Celetejdziedziny,nazywanejteżmotywacyjną,
możnapogrupowaćwczterynastępującekategorie:
A.
Uczestnictwowdziałaniu.Poleganaświadomymiuważnymodbieraniu
określonegorodzajubodźcóworazwykonywaniuczynnościodpowiadających
przyjętejroli,jednakbezwykazywaniainicjatywy.Uczeńaninieunika
danegorodzajudziałania,aniteżgoniepodejmujezwłasnejwoli,chętnie
natomiastdostosowujesiędosytuacji.Naprzykładwzakresiestosunków
koleżeńskichwklasieszkolnejdołączasiędodziałańinnychczłonkówgrupy,
starasięniewyróżniać,pozostajewtle,jestraczejobserwatoremniż
działaczem.
B.
Podejmowaniedziałania.Oznaczasamorzutnerozpoczynaniedanegorodzaju
działaniaiwewnętrznezaangażowaniewwykonywanieodpowiednichczyn-
ności.Uczeńnietylkodostosowujesiędosytuacji,wjakiejsięznalazł,ale
iorganizujejąwpewiensposób.Jesttojednakpostępowaniemałojeszcze
utrwalone.Wgrupiekoleżeńskiejmożetobyć„wyskakiwanie”zpomysłami,
pewnaoryginalnośćzachowańorazpozyskiwaniezwolennikówjakichś
sporadycznychakcji,udanychlubnieudanych.
C.
Nastawienienadziałanie.Jestkonsekwentnymwykonywaniemdanego
rodzajudziałanianaskutektrwałejpotrzebywewnętrznejidodatniego