Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12.AkweduktPontduGard(k.Nîmes)
–kolumny.Jakzobaczymynakonkretnychprzykładach,kolumnęwar-
chitekturzerzymskiejsprowadzonodoroliprzedewszystkimzdobniczej.
Przestajeonabyćnajistotniejszymelementemdźwigającym,pojawiasięzaś
corazczęściejjakomotywdekoracyjnywpostacipółkolumnylubpilastra,
alboteżkolumnyzwiązanej,podtrzymującejjedyniewystającygzyms(choć
iwtejostatniejroliczęściejwystępująkonsole).Jednymsłowem,kolumna
corazbardziejtracifunkcjękonstrukcyjnąistajesięelementemwzbogaca-
jącymelewacje,rozbijającymoptyczniemonotonięściany,rytmizującym
rzeczywistepodpory,np.filaryarkad.
Jakzatemwyglądałyrzymskakolumnaiinneelementydekoracyjne.
Wzasadziearchitekturarzymskaniepozbawiłakolumnygreckiejniczego
pozatym,conajistotniejsze,czylijejrolidźwigającej.Przyjęławłaściwie
wszystkietrzygreckiestyle(jużnieporządki,skoroniemalpozbawiłaje
funkcjikonstrukcyjnej):dorycki,jońskiikoryncki–zdużąprzewagątego
ostatniego,jakonajbardziejdekoracyjnego.Ajednakczęściowanawetutrata
funkcjimusipowodowaćzmianęformy.Ispowodowała,aczkolwiekstopnio-
wo,bodopierozaCesarstwa,mimożestylegreckiezostałyzaszczepione
architekturzerzymskiejjużwśrodkowymokresieRepubliki(najprawdopodob-
niejwIIIw.p.n.e.),kiedynastąpiłocałkowiteskonfederowaniezRzymem
miastWielkiejGrecji,czylipołudniowejItalii,orazostatecznepodporząd-
20
