Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
namonocokolwiekuniemożliwić.Mówiącnajprościej,
fałszywymwyobrażeniemjestkażdamyślotym,
żeskaleczeniewpalecjestczymkolwiekinnymniż
skaleczeniemwpalec.
Stoicymówią,żewchwili,wktórejsięskaleczyliśmy,
niestałosięnic
złego
.Miałpoprostumiejscepewienfakt
iodnas–itylkoodnas–zależy,jakgozinterpretujemy.
Możemy,aleniemusimy,nazwaćgozłem.Możemy,ale
niemusimy,zacząćmyślećonimjakooczymśzłym
–itymsamym
sprawić
,żestaniesięonzłem.Itego
właśniepowinniśmyunikać:tworzeniazłaponad
konieczność.Towfałszywychwyobrażeniach,anie
wfaktach,tkwizło,cowięcej,możemypowiedzieć,
żefałszywewyobrażeniapoprostu
tworzą
nieszczęścia.
Niemanieszczęśćiniemazła–dopókionichnie
pomyślimy.Skaleczenieniejestniczymstrasznym,
strasznejestdopierofałszywewyobrażenieotym
skaleczeniu.Pókisięononiepojawi,niemajeszcze
nieszczęścia,jesttylkoskaleczonypalec.Oczywiście,
sprawiaonnamból(jakkażdyskaleczonypalec),ale
ówfizycznybóljest–zdaniemstoików–naszym
najmniejszymzmartwieniem.
FRAGMENTIV
–Okręt
[…]
zatonął.–Icosięwłaściwiestało?Zatonął
okręt.–Tamtegowsadzonodowięzienia.–Icosięstało?
Wsadzonotamtegodowięzienia.Gdybyśponadto
powiedział,żegonieszczęściespotkało,byłbytojużtwój
własnydodatek.
(Epiktet,
Diatryby
,III.8)
KOMENTARZ:Wtakiwłaśniesposóbnawszystkie
zdarzeniapatrzyten,ktonauczyłsięunikaćfałszywych
wyobrażeń.Widzigołezdarzeniaigołefakty,inie
dopisujedonichżadnychpochopnychinterpretacji.Jego
oczywidzą,jakokrętidziepodwodę,aleniewidzą
czegośtakabstrakcyjnegojaknieszczęście.Nieszczęście
jestczymś,comusiałbydodaćodsiebie–aleprzecież
dodawaćniemusi.Więcgoniedodaje.