Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wSTĘP
Piszącouniwersachsymbolicznychjakoformieuprawomocnienia,
autorzyflSpołecznegotworzeniarzeczywistości”podkreślają,żeonesame
potrzebująjakiejśformylegitymizacji.Potrzebataujawniasięszczególnie
wsytuacjach,wktórychposzczególneuniwersasymbolicznewchodzązesobą
wkontaktlubpoprostukonkurujązesobą(aprzecieżjednązcechuniwersum
jestroszczeniedowyłącznościwuprawomocnianiuznaczeń).Wśródróżnych
mechanizmówpojęciowychispołecznychwymienionychprzezBergeraiLuck-
mannazpunktuwidzenianiniejszegoopracowaniaszczególnieistotnewydają
siędwaelementy.Popierwsze,systematyzacjauprawomocnieńpoznawczych
inormatywnychuniwersum,podrugie,istnieniegrupyekspertów,którzypod-
trzymująokreślonysystemwiedzy.Tedwazałożeniateoretycznezaprezento-
waneprzezautorówstanowiątutajrównieżprzesłankęmetodologiczną.Berger
iLuckmannjakoprzykładsystematyzacjiuprawomocnieńuniwersumpodają
teologię.Zdużąpewnościąmożnazatemodnieśćtosformułowanieikryjący
sięzanimprocestakżedointeresującegomnietutajnauczaniaKościoła34.Za
wspomnianychprzezautorówekspertówlegitymizującychuniwersumnależy
natomiastuznaćksięży,cozkoleiteoretycznieuzasadniaustanowienieich
podmiotamibadaniawdrugiejczęściksiążki.
Korzystajączinspiracjiteoretycznejspołecznegokonstrukcjonizmu
wwydaniuBergeraiLuckmanna,wspojrzeniunarzeczywistośćspołeczną,
wtymnaproblematykępłci,przyjmujęzatemnastępującezałożeniaocharak-
terzeteoretycznym.Płeć(gender)jestwytwarzanaspołecznie,stanowirodzaj
konstrukcjibędącejwynikiemdziałańimyśli,jakpisząBergeriLuckmann,
podejmowanychprzezludziwokreślonymkontekścieczasuimiejsca.Kon-
strukcjezwiązanezpłcią,podobniejakwszelkieinnekonstrukcjespołeczne,
wymagająnieustannegopodtrzymywania.Uprawomocnienietoodbywasięna
różnychpoziomachiwobrębieróżnychobszarówwiedzy.Religia,jakojeden
znich,pełniważnąrolęwprocesietworzeniaiuprawomocnianiakonstrukcji
płci.Wtejpracyinteresujemniezarównotreść,jakiformauprawomocnień
podtrzymującychkonstrukcjezwiązanezpłcią,wszczególnościzaśteodno-
szącesiędokobiety.Choćmoimobszaremposzukiwańjestflświatreligii”,nie
oznaczatoautomatycznie,żewszelkielegitymizacjebędąmiałystrictereli-
ginycharakter.Wydajesięraczej,żewpraktycespołecznejróżnetypyupra-
womocnieńmieszająsięzesobą,tworzącznaczeniowehybrydy(zmieszanie
wytwarzającenowąjakość)lubflzlepki”(równoległefunkcjonowanieupra-
womocnieńoróżnymcharakterze).Jestprawdopodobne,żeobecnośćtakich
34Teologiajestpojęciemszerszym,anauczanieKościoła(np.soborówczypapieży)totylko
jednozeźródełteologicznych(por.Napiórkowski1994:37).
31
