Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
RadeRistanović
siędyplomacją.WczasierezolucjiKominformuwlatach1948-1949
byłradcąambasadywSofii.Wlatach1956-1959pełniłfunkcjęposła
nadzwyczajnegoipełnomocnegowTiranie.Następnymkrokiemwjego
karierzebyłoobjęciew1960rokustanowiskaambasadorawBukaresz-
cie,którepełniłdo1965roku.NaplacówkędoWarszawy,jakojejszef,
równieżwrandzeambasadora,przyjechałw1967rokuipełniłprzez
czterylata,kiedyw1971rokuprzeszedłnaemeryturę.Opublikował
dwieksiążki-wspomnienia.Jednąpoświęciłswojejkarierzedyploma-
tycznej,drugąswojemużyciu,pracyiogólnymwarunkomwKosowie
iMetochii.ZmarłwBelgradziew1988rokuwwieku77lat6.
MianowanieMilatoviciaambasadoremwPRLbyłodobrądecy-
zjąwładzjugosłowiańskich,copotwierdzająwydarzenia1968roku.
Choćwpłynęłyonenaznacznepogorszenierelacjipomiędzyoboma
państwami,tojednaktenjugosłowiańskidyplomataposiadałznaczą-
cedoświadczeniewpracynangorącymterenie”(służyłwpaństwach,
gdziepowszechnebyłysilneantyjugosłowiańskienastrojeczyistniała
skomplikowanasytuacjawewnętrzna).Oczywiście,dodatkowąnzale-
tą”Milatoviciadowykonywaniategotypuzadańbyłfaktpozostawania
wSłużbieStudiówiDokumentacji(srb.Službazaistraživanjeidoku-
mentaciju-SID)7,którawPaństwowymSekretariacieSprawZagra-
nicznych(srb.Državnisekretarijatzaspoljneposlove-DSIP)8pełniła
rolęwywiaduikontrwywiadu.Podczaswykonywaniaswojejmisjiten
jugosłowiańskidyplomatamusiałstawićczołaszereguprzeszkodom,
6
WięcejnatematpracyiżyciaArsoMilatoviciawjegodyplomatycznejautobiografii:Petdiplomatskih
misija:Bukurešt-Varšava,Ljubljana-Zagreb1986;atakże:A.Životić,Jugoslavija,Albanijaivelike
sile(1945:1961),Beograd2011,s.484;P.Wawryszuk,AmbasadorowieJugosławiiwPolscewla-
tach1945-1970,w:Wkręgudyplomacjiipolitykiw100-lecienawiązaniastosunkówdyplomatycz-
nychmiędzyPolskąiJugosławią,red.B.Dimitrijević,P.Wawryszuk,A.Zaćmiński,Bydgoszcz2020,
s.98-119.
7
SłużbaStudiówiDokumentacjipowstaław1952r.poprzezwyodrębnieniejejzIWydziałuUrzędu
BezpieczeństwaPaństwa(UpravaDržavneBezbednosti-UDBA)staraniemówczesnegosekretarza
sprawzagranicznychEdvardaKardelja.ZajmowałasięsłużbąwywiadowcząpozagranicamiJugosławii.
PierwszymjejszefemzostałVeljkoMićunović.Przezlata50.służyłowniejok.150osób,rozmiesz-
czonychwjugosłowiańskichplacówkachdyplomatycznychnacałymświecie.Jejczęśćanalityczna
miałazazadanieprzetwarzaniedanychwywiadowczychiprzekazywanieichwformieraportówdo
wyższychinstancji,apracakoncentrowałasięwdużejmierzenamonitorowaniuantykomunistycznej
emigracji.NajwięcejagentówprzebywałowplacówkachwWaszyngtonie,MoskwieiParyżu.Funkcjo-
nariuszeSIDwykonywaliteżpraceocharakterzekontrwywiadowczymorazprzeprowadzalikontrole
bezpieczeństwanazlecenieDSIP.Szerzejpatrz:B.Dimitrijević,IntelligenceandSecurityServicesin
Tito’sYugoslavia1944-1966,nIstorija20.veka”,2019,nr2,s.9-28.
8
MinisterstwawJugosławiinosiłynazwęsekretariatów-przyp.tłum.