Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
JużodpołowyXIXwiekunaUniwersytecieKarolawPradzeistniała
możliwośćstudiowaniajęzykailiteraturypolskiej.Początkowoprowa-
dzonojedynielektoraty,aleod1923rokuistniałajużniezależnakatedra
polonistyki13.Wartotakżewspomniećoogromnymwpływiepolskichro-
mantykównapoetówczeskichtejepoki.Kytice(Bukiet),jedenzważniej-
szychczeskichutworówdobyromantyzmu,napisanyprzezKarlaJaromi-
raErbena,byłinspirowanyMickiewiczowskimiBalladamiiromansami.
nStopięćdziesiątlatnaciskukulturyniemieckiejwwarunkachlikwi-
dacjiczeskichinstytucjinarodowychspowodowałowCzechachniemal
całkowitągermanizacjęwarstwposiadających.PodkoniecwiekuXVIII
naródczeskistanowiływarstwyludowe,nielicznegrupyszlachtyinielicz-
nainteligencjamiejska”14.ZwłaszczanatympoluhistoriaCzechówiPo-
lakównaŚląskujestzbieżnaimimokonfliktów,nieporozumieńiuprze-
dzeńokazujesię,żewwielusprawachnarodytewzajemniesięrozumiały
iwspierały.
NiecoinnasytuacjapanowałanaSłowacji,którajużwXIwiekuzna-
lazłasiępodwpływamiWęgier,apóźniejwgranicachpaństwaHabsbur-
wszystkichposiadłościziemskich,iprzekazalijezwycięskiejarystokracjiniemieckiej.
Kościołyprzekazanoniemieckimkatolikomorazrozpoczętoprzymusowąrekatolicyzację.
TysiąceprotestantówczeskichuciekłonaŚląskorazdoPolski,gdzietworzylihusyckie
wspólnotybraciczeskich.WskutektejmigracjiCzechystałysiękrajemwyludnionymoraz
zrujnowanymekonomicznie.Liczbaautochtonicznejludnościczeskiejzmalaładojednej
czwartej,ajęzykczeskizaniknął,pozostającwzasadzietylkojęzykiemluduwiejskiego.
WXIXwiekuJosefJungmann,uznawanyzaojcawspółczesnejczeszczyzny,korzystając
ztekstówwjęzykuczeskimwiekówminionychorazczerpiączjęzykamówionego
izinnychjęzykówsłowiańskich,wtymprzedewszystkimzpolskiego,stworzyłpodstawy
nowoczesnegojęzykaczeskiego.
13IstotnąrolęwformowaniuKatedryPolonistykiUniwersytetuKarolawPradzeode-
grałwybitnypolskiprofesorUniwersytetuJagiellońskiego,aod1925rokutakżeuniwersy-
tetuwPradze,znawcaibadaczliteraturyromantycznej-MarianSzyjkowski.Kontynuato-
remjegopracybyłKarelKrejći,następniezaśjegostudentOtakarBartoń.Obecniejęzyk
polskimożnastudiowaćjakokieruneknakilkuuczelniach:wPradze,Brnie,Ostrawie,
Opawie,Ołomuńcu,HradcuKrálové,Pardubicach,PilźnieiwUściunadŁabą.A.Olmo-
vá,nDramatpolskinascenachczeskichwlatach1945-2003”[pracadoktorska],opieka
nauk.prof.drhab.E.Orzechowski,UniwersytetJagielloński,Kraków2012,s.209.
14H.Jurkowski,Dziejeteatrulalek,t.2:Odromantyzmudowielkiejreformyteatru,
Warszawa,PaństwowyInstytutWydawniczy,1976,s.65.