Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oczaków,pojmaliwielupohańcówdoniewoliizagarnęli2tysiące
wołów,3tysiącekoni,10tysięcyowiec.Wodpowiedziwiosną1648
rokuchanIslamIIIGirejwyprawiłsięnaPolskę,wspierającsiłami
Tuhaj-bejaKozakówBohdanaChmielnickiego.
JakzauważahistorykAndrzejDziubiński,najazdypolskie
nawybrzeżaMorzaCzarnegoiułusyordystanowiły„lustrzaneodbicie
skutkównapadówtatarskichzzachowaniemwszakżewłaściwych
proporcji”.Stratywbydleiowcachrujnowałybowiemgospodarzy
poddanychsułtanaichana,alewskaliimperiumosmańskiegobyłyone
niezauważalne;padyszachowichodziłoraczejoprestiż„władcy
świata”,zajakiegosięuważał.Natomiastnajazdytatarskienaziemie
ruskiepowodowałynietylkostratywbydleimajątku,alekosztowały
tepowiatysetkipopalonychwsiitysiąceuprowadzonychwjasyr
ludzi.
PrzytymniebawemnawybrzeżachMorzaCzarnegoiziemiach
ruskichRzeczypospolitejpojawisięnowyelementniepokoju,Kozacy
niżowi.Zacznąsięoniwyprawiaćnaswychczajkachnamorskie
„chadzki”.Nietylkopobliskieforteczki,lecztakżeWarna,anawet
dzielniceStambułuzostanązagrożoneprzezbrawurowych
doszaleństwaNiżowców.
Sieniawskibezwątpieniaprzyczyniłsiędoutrzymaniagranic
polskichwpobliżuMorzaCzarnego.JednakżesławaJana
TarnowskiegoiBernardaPretwiczaprzyćmiłygoisprawiły,
żewhistoriografiimałogodoceniano.NadodatekSieniawskicałkiem
słusznieuważał,żezaswezasługizostałpokrzywdzonyprzezszlachtę
spodznakuegzekucjidóbr.Podczasrewizjimajętnościnasejmie
wPiotrkowiew1562roku,kiedytoszlachtadomagałasięzwrotu
majątkówniesłusznienadanychmagnatom,Sieniawskizpłaczem
powoływałsięna30odniesionychran.Narzekaniatezsarkazmem
przerwałsamkrólZygmuntAugust;niesłusznie,gdyżSieniawski
