Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
P.Dziwisz.Tarotareligia
nadwornegomalarzaSforzów.Namalowałonwieletaliikarttarocco.Wszyst-
kiecharakteryzowałysięidentycznymirozmiarami:175×85mm,zastoso-
wanąsymboliką,znakamiheraldycznymi,alegoriami.Pracęrozpoczętąprzez
niegokontynuowaliuczniowie,kopiściinaśladowcy,dlaktórychjednakTa-
rotVisconti-Sforzabyłpierwowzorem20.
Początekwykorzystywaniakartdoinnychcelówniżgrahazardowalub
towarzyskamożnadatowaćnaprzełomXViXVIwiekuawięcokresroz-
kwituwłoskiegoodrodzenia.Jesttoczas,wktórymnabieramocymyśle-
niesymboliczne,dążącedoodnalezieniaharmonijnejwięzimiędzynaturą
człowieka,jegownętrzemaświatemprzyrody,jejprawamiatakżeprawami
wszechświata.JakpiszeJohanHuizinga,wowymmyśleniusymbolicznym
znajdujesięmiejscedlanieskończonejróżnorodnościzwiązkówpomiędzyrze-
czami.Każdarzeczbowiemmożedziękiswymróżnorakimwłaściwościomsłu-
żyćjakosymboldlawieluinnych;możetakżeprzypomocyjednejitejsamej
właściwościoznaczyćróżnesprawy.[...]Wewszystkichrzeczachposzukiwano
nauki,którawnichtkwiła,ichznaczeniamoralnego;onobyłonajistotniejsze.
Każdyepizodhistorycznyalboliterackiwykazywałskłonnośćdokrystalizowania
sięwparabolę,wmoralistyczneexemplum,wargumentkażdawypowiedź
krystalizowałasięwsentencję,wcytat,wprzysłowie21.
Womawianymokresienastępujeodrodzenieirozwinięcieastrologii,
wzrastazainteresowaniealchemią.Dowodynatomożemyznaleźćwlitera-
turzepolskiej,dlaprzykładuwDwuksięgachkomentarzydo„Astrologii”Lu-
kianaJózefaStrusia22orazwPrzedmowiedo„Oprzygotowaniach”Paracelsusa
AdamaSchroetera23.
20HistoriataliiTarotaVisconti-Sforzazostałaszerokoomówionazarównow:S.R.Kaplan,TeEn-
cyclopediaofTarot,t.II,dz.cyt.,s.4–8;jakiw:J.W.Suliga,BibliaSzatana,dz.cyt.,s.32–45.
21J.Huizinga,Jesieńśredniowiecza,tłum.T.Brzostowski,Warszawa1974,s.234.
22J.Struś,Dwieksięgikomentarzydo„Astrologii”,tłum.J.Mosdorfowa[w:]Filozofiaimyślspołecz-
naXVIwieku,PWN,Warszawa1979,s.618–630.
23Tamże,s.631–646;wspomnienietychpracotylemasens,oilebadaczeTarota,jegotwórcy
iteoretycyodczasówrenesansuposzukujązwiązkówpomiędzysymbolikąkartawłaśnieastrologiąial-
chemią.J.Struśzwracauwagęnaznaczenieastrologii,podkreślając:„Pospoliciemianemastrologii
określasiętylkoumiejętność,którabadawpływgwiazd,astrologamizaśtych,którzyprzepowia-
dająprzyszłość,choćwrzeczysamejastrologiemzwiesięitego,któryśledziskutkidziałaniagwiazd,
itego,którybadaprzyczynydziałania:atolipierwszegozwiemyastrologiempraktycznym,drugiego
zaśspekulatywnym”(s.624);dalejStruśpodkreśla:„Bardzowielujużautorówwyjaśniało,żesamo