Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Monikakwaśniewska
UniwersytetJagielloński
katarzynawaligóra
UniwersytetJagielloński
Robieniemiejsca–pożytkizbrzydkich
uczuć
Sformułowanienteatrbrzydkichuczuć”toparafrazatytułuwydanejw2005roku
pracySianneNgaiUglyFeelings.Autorkawprowadzawniejkategoriębrzyd-
kichuczuć–negatywnychemocjiiafektów1,takichjakzazdrość,niepokój,
paranoja,irytacja.Oprócztychpowszechnieznanych,definiujetakżedwa
nowe:nanimowalność”,któracharakteryzujepodmiotyoograniczonejspraw-
czości,oraznwzniosłootępiałość”będącąkombinacjąszokuinudy.Ngaiana-
lizujeprzedewszystkimdziełaliterackieifilmowe,uznając,żewypowiedzi
artystycznesązdeterminowaneprzeztesamemechanizmy,którepotrafiąre-
prezentować.Sztuka,stającsięautonomicznądziedziną,specjalizująciudo-
skonalającswójjęzykwdrodzekugłębszejsamoświadomości,oddzieliłasię
odszerokiegokręguodbiorców,stałasiętrudnadozrozumieniaiprzezto
1Wniniejszymwstępiestosujemywymienniepojęcia:afekt,emocjaiuczucie.Nasząbazą
teoretycznąjestksiążkaSianneNgaiUglyFeelings.Jejautorka,doceniającpracebadaczy,któ-
rzynaróżnesposobydefiniowalitepojęcia,decydujesięniewprowadzaćmiędzynimiostrych
rozróżnień.Ngainazmianęużywasłównafekt”inemocja”wczasieopowiadaniaonadrzędnej
dlaksiążkikategoriibrzydkichuczuć.Swojądecyzjętłumaczywprzedrukowanymwniniej-
szymzbiorzetekście:nMimożerozróżnienienaafektiemocjęjestprzydatne,niebędęsięna
nimopieraćwtakdużymstopniu,jakczyniątoinnibadacze.Używamobuterminówmniej
lubbardziejwymiennie.Wdalszychrozdziałachróżnicamiędzyafektemaemocjąrozpatry-
wanajestniejakoformalnaróżnicajakościczyrodzaju,aleraczejjakomodalnaróżnicainten-
sywnościlubstopnia.[ł]Porzucenieformalnejróżnicynarzeczmodalnejumożliwiabardziej
elastycznąanalizęobupojęć‒pewnegorodzajuprzejście,wwynikuktóregoafektzyskujese-
mantycznągłębięinarracyjnązłożonośćemocji,aemocjestająsiębliższeafektom”(S.Ngai,
Wstęp,tekstzawartywniniejszymtomie,s.43).
