Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturawspółczesna–pęknięciaipróbydefnicji
33
obowiązującegohabitusu,cotworzyunichpoczuciewyobcowania,oderwania
odrzeczywistościinieadekwatności.Narzucaimsięuznanieswojejkulturyza
nielegalnąiodbierasięimmianokulturalnych,deprecjonującwszkoleumiejęt-
nościnabyteprzeztedzieciwwychowaniudomowym.Zjednejstronyczłowieka
opornegowobecprzyswajaniaobowiązującejkulturywykluczasiępozanawias
kulturywogóle,niejakogozniejwydziedziczając,zdrugiej-przyswojeniekul-
turynarzucanejjestmożliwetylkopodwarunkiemposiadaniapewnegondzie-
dzictwa”
,czylikapitałukulturowegoietosu,obcegoniektórymgrupomiklasom.
Ówpodziałnakulturęnlegalną”innielegalną”generujerozbiciespołeczeństwana
ludziwyposażonychwdziedzictwokulturyiludzizkulturywydziedziczonych54.
Osoby,dlaktórychpierwsządrogądopoznaniakulturyobowiązującejjest
dopieroszkoła,poznająjązopóźnieniemiwpostaciuproszczonejistrywializo-
wanej.Znająobowiązującąkulturędużogorzejinieidentyfikująsięznią.Po-
zbawienitegodziedzictwa,niemająrównieżnawykówchodzeniadomuzeum,
teatru,operyczychoćbyczytaniaksiążek.Całyopisywanytumechanizmspra-
wia,żeuważająswojąwłasną,rdzennąkulturęzaniewartościową,anapytania
ankietowedotyczącenp.znajomościmuzykiodpowiadają,żenieznająjejwogó-
le,booznajomościrepertuarurozrywkimasowejniewartoichzdaniemnawet
wspominać55.
Pomimoupływuczasuilicznychzmianspołecznych,jakiezaszły,odkiedy
PierreBourdieusformułowałswojąkoncepcję,pewnejejelementywciążzdająsię
aktualne.Obaleniuuległnatomiastcałkowitymonopolnagłoszenieuniwersalnej
prawdyiwartości,wpajaniekulturypowszechnieobowiązującejprzezjednątylko
klasęwyższą.Dziślicznegrupyrządzącewalcząmiędzysobąowładzęformu-
łowanianuniwersalnych”treści.Zjawiskorozpaduczypęknięciaspołeczeństwa
zcałąostrościąwystępujerównieżwdziedziniekultury,aposzczególnegrupy
odzyskują,przynajmniejwniewielkimstopniu,swojąautonomię.JakpiszeMał-
gorzataKopczyńska,różnetypykulturnakładająsięnasiebie,ulegającscaleniu
wcodziennymżyciu,tworząckulturęsynkretyczną,nazywanąprzezAbrahama
Molesakulturąmozaikową
56
.Hipokryzjąbyłobyjednakstwierdzenie,żeowepo-
działynakulturęwysokąiludowąprzestałyobowiązywać.
Dlawieluzbiorowości,doktórychdocierająanimatorzykultury,takzwana
kulturawysokawciążjestformąobcą,cojestproblememczęstozupełnieniedo-
strzeganym.Przykłademnatosąchociażbybadaniauczestnictwawkulturze,
wktórychzawyznacznikiowegouczestnictwauznajesiędziałaniaprzynależne
kulturzewysokiej(np.częstotliwośćuczęszczaniadoteatru,opery,nawystawy,
czytelnictwoetc.).Wynikibadańtegotypuprzeprowadzonychnaniektórychspo-
łecznościachsąniekorzystne,podczasgdyniebierzesiępoduwagę,żewskaźniki
54Ibidem.
55Ibidem.
56M.Kopczyńska,op.cit.