Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zTEORII
40
AfiszprapremieryWarszawianki
zrozmaitymiechamiirefrenami(szumy,zlepy,ciągi)14.Do
StanisławaWyspiańskiego
KońcówkiwwersjiopublikowanejwnDialogu”TarniRogo-
(1898)-jegodebiutu
teatralnego-niezapowiadał
zińskidołączyli-pomijanypóźniejwwydaniachksiążko-
jeszczesukcesuStarego
wych-Aktbezsłów,gdziebohaterniepowiejużanijednego
Wiarusa
słowa;wrzuconynapustąscenęprzeznieznanąsiłę,niejako
poddyktandojejgwizdka,ostatecznieniesięgniepokarafkę
zwodą-odmawiająctymsamymngrywżycie”15.JanKott
napisałwtedy,zwłaściwąsobieprzesadą,żetoparabolafilo-
zoficznaoposmakubuffo,KsięgaHiobaodgrywanaprzez
klowna,zmuzykąJohnaBecketta.Skoromowaomuzyce,to
JohnCage(aktóżbyinny?),awangardowykompozytoriin-
strumentalista,zaproponowałutwórmuzyczny,wktórym
wcalesięniegra(itoprzezczteryminutyitrzydzieścitrzy
sekundy).Wtychskrajnychpróbachpesymizmlingwistycz-
ny,kryzysjęzyka,sięganajdosłowniejpoziomuzerowego.
Sztukibezsłów,kompozycjebezdźwięków.
Wcześniejmożemy,oczywiście,obserwowaćwdramacie
iteatrzerozmaitefazymilczenia-niemówienia.Itakna
przykładRejentMilczek(nazwiskosemantyczne)wZemście
(1834)rzeczywiścienajczęściejnicniemówi16.Zjawiasię
warcykomediiAleksandraFredrydopierowscenie7aktuI.
WakcieIIRejentaMilczkatakżeprawieniema;aniwak-
cieIV-ostatnim.PełnotamzatoCześnikaRaptusiewicza
(wiadomo:raptus)orazchorobliwierozgadanego,zjęzykiem
ntyrkotnymikłamliwym”Papkina,dlaktóregonajwiększym
możepoświęceniemwymaganymprzezmłodziutkąKlarę
jestmilczenieprzezsześćmiesięcytudzieżpostprzezrok
isześćdni(njestemwgrobie”)-większymniżjejzachcian-
kazkrokodylem.Milczekrozgadałsięzaśnadobredopiero
wakcieIII(nCześnikburda-jaspokojny”),nietylkowsław-
nejsceniezobdukcjądlaporanionychnibymularzy,ale
przedewszystkimwmistrzowskiejsekwencjizPapkinem-
jegogościem.Jakwiadomo,dlaPapkinancierpliwościwiele
trzeba”.Jegobuta(nkulaziemskaznaPapkina”)znikłaby
jednakznaczniewcześniej,gdybyPapkinuważniejsłuchał
tego,comówiRejent,połacinieoczywiście,zczymPapkin,
jakoczłowiekksiążki,niepowinienmiećwszakżekłopotu.
Amówi,conastępuje:Nemosapiens,nisipatiens,coznaczy:
ntentylkomądry,ktocierpliwy”(czytaj:milczący).
3
Czasnajwyższyprzejśćdotrzechrealizacjiniejakoka-
nonicznych.UWyspiańskiego,wjegoWarszawiance,nicnie
