Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
antysemityzm–trudnopowiedzieć,czynależałosię
ztegośmiać,czysięoburzać.Tenantysemityzm
dotyczyłwszystkiego,coniebyłopodporządkowane
Bayreuth:odrzucanonawetSaint-SaënsaiMasseneta!Ale
to,co[…]wydałosięnajbardziejmęczące,tonieznośny
nadnacjonalizmgermański”24.Rollandowiudałosię
jednakoddzielićatmosferę„nacjonalistycznegoBayreuth”
odartystycznychkoncepcjiRyszardaWagnera,które
próbowałwyrwaćz„germańskiegokontekstu”–tak
zresztąjużwcześniejczynilitwórcyskupieniwokół
francuskiegopisma„RevueWagnérienne”.Cowięcej,
fascynacjakompozytorembyłanatylesilna,żewsporze
Nietzsche–Wagnernatematwyższościteatrunadinnymi
sztukamiRollandwziąłraczejstronęWagnera,choć
jednocześnie–podobniejakautor
Zaratustry
–skrytykowałdekadenckiimieszczańskicharakterteatru
nazielonymwzgórzu.
Wydajesięjednak,iżRollandpolatachstarałsię
pomniejszaćwpływideiWagneranaswojątwórczość.
Twierdził,żeimpulsdorozpoczęciapracnadnową
koncepcjąteatralnądałymuprzeżyciazwiązane
zbytnościąnaPółwyspieApenińskim,aNietzscheańskimi
nadludźmibylidlaniegoartyścizItaliiorazBeethoven.
OswoimpobyciewRzymiew1891rokupisał:„Byłem
przepojonytymigeniuszami,którzyrozciągaliprzedemną
swojesztandary[…].Sztukawsłońcu!Słońcesztuki,
któreświecidlawszystkich.Sztukadlaludów.Sztuka
Ludu.Odmaja1891rokunotowałem:Prawdziwą
publicznościąjestlud.Innapublicznośćmnienie
interesuje.Ludniechodzitoteatrówartystycznych.
Sztukawspółczesnazupełnienieinteresujesięludem.
NależystworzyćsztukędlaLudu”25.
Słowo„lud”(
peuple
)miałodlaRollandabardzoszerokie
znaczenie.Czasemużywałgojakosynonimusłowa„rasa”
–podwarunkiemjednak,żeodnosiłosiędo„wspólnoty”
bądź„narodu”.Dodatkowąperspektywądlategopojęcia
(towyraźnywpływMicheleta)byłmitrewolucji
francuskiej.10marca1794rokuKomitetOcalenia
PublicznegoprzemianowałThéâtre-FrançaisnaThéâtre
