Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OteatrzewTeatrzeim.StanisławaIgnacegoWitkiewicza...
podrugie,niewierzyweń,potrzecie,uciekaodmyślenia
wtychkategoriachimówi:jasam.Wefekciepowstajesztu-
ka,która-jakbytopowiedzieć-jestgestemrozpaczy.Tym
bowiemzawszekończysięustadiumestetyczne”wrozwoju
człowieka.Gestemniemocy.Izamiastprzyznaćsiędoutraty
daimonionaalbodoniewiarywdaimoniona,artystazaczy-
naopowiadaćotym,jakbardzocierpi,otym,żejestbez-
radny.Zaczynaopowiadaćoswojejmęcetwórczej.Iepatu-
jemnietym.Ijeszczewmawiami,żetodotyczynietylko
jego,aleimnie,bojegolosjestmetaforąlosuczłowieka.Co
więcej,wmawiami,żejegoopisbanalnierozumianejpustki
(czyligłupiejpustki,pustkiwynikającejzmarnotrawstwa,
niechlujstwa,lenistwaitp.)tojestopisświata.Twierdzi,że
takijestświat.Ajasiębuntuję:uNie,tonieprawda,tojest
twójopisświata.Zajmijsiętym,botojesttwójproblem.Nie
wmawiajmi,żetojestmójproblem”.Tak.uNiemafaktów,
jesttylkointerpretacja”.
Sprzyjatemuleniwakrytyka,czyliintelektualnenierób-
stwo,któresprawia,żekrytykomtakistanrzeczyodpowia-
da.Mogąpowiedzieć:tojestfantastyczne,ponieważmy
równieżnieumiemyopisaćdziełasztuki.Artystaniewie,
cotworzy,niewie,pocotworzyinatympoleganiemoc
twórcza.Irobiterazotymspektakl.Malarzniemożenama-
lowaćobrazu,aktorniemożezagraćroli,krytykniemoże
napisaćkrytyki.Takijestświat.Przepraszambardzo,alekto
powiedział,żetakijestświat?Totylkointerpretacja.
Drugakategoriazwiązanazpojęciemsztukitowolność.
Mówisięomęcetworzenia,orozpaczy.Itymrazem,wkon-
tekściewolności,trzebazcałąmocąpowtórzyć:ktopowie-
dział,żedziełotworzeniajestaktemsmutnym?Zkategorią
wolnościjestzwiązanakategoriawybraniaizniąkategoria
radości.Zawszesąkonsekwencjewyboru,tomożeboleć.
[…],aletojestteżłaska,tojestradość.Trudnootymmówić,
tegotrzebadoświadczyć,adoświadczenietegoprzynosira-
dośćpłynącązwyzwolenia.
Tworzenietoniejestwyprodukowaniejeszczejednego
elementu.Tojestproces.Zprocesemtworzeniajestzwią-
zanyelementryzyka.Zryzykiemzwiązanyjestbłąd.Mogę
19
