Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
teAtRWkRAinieUtopii
cielemprawdwyższychimisjonarzemduchowegoodrodze-
niapoprzezsztukę.JakpodkreślajednakKlausWolbert,
n[w]swojejnawskrośrealistycznejirozsądnejkrytyceprze-
rostównaukowegoracjonalizmu,wiarywpostęptechnolo-
gicznyorazpozytywistyczno-mechanistycznemyślenie
[artyści]prawidłoworozpoznalizapowiedźzniszczeniana-
turalnej-wewnętrznejizewnętrznej-spójności,wswoim
proteścieprzeciwkotakimzjawiskompopadlionijednak
winnąskrajność,wirracjonalizm,wwyznawanienowejre-
ligiiiezoteryczneuduchowienie”25.
NaprzełomieXIXiXXwieku,wrazzosłabieniemod-
działywaniaklasycyzującychwzorcówsztukiakademickiej,
przedartystamiotworzyłasięmożliwośćposzukiwaniano-
wychformartystycznychitechniktwórczych.Spektrum
tejswobodysytuowałosięmiędzyniemieckimśredniowie-
czemiideąartysty-rzemieślnikaanowoczesnymitechno-
logiamiiartystą-konstruktoremprzyszłości.Tymjednak,
cowydajesięnajbardziejznamiennedlaprzemiandokonu-
jącychsięwsztucetraktowanejjakowykładnikreformy
życia,jestprzedewszystkimzniesieniepodziałówmiędzy
jejposzczególnymidziedzinami,dążeniedointerdyscypli-
narnegoprzenikaniasięikorespondencjisztukorazdo
nowegodziełasztukpołączonych.Postulattenbyłjednym
zgłównychwyznacznikówpowstawaniakoloniiartystów,
osiedliikomun,służącychpraktykowaniunowychformży-
ciaipracytwórczej,którezzasadyotwartebyłynawymia-
nęiheterogeniczneofertyestetyczne.
Artyści,podobniejakinneśrodowiska,włączylisięwnurt
antyurbanistycznyitworzącnowekolonieiosiedlapoza
większymimiastami,spajalipostulatkulturotwórczyzdą-
żeniemdoodzyskaniaprzezczłowiekabezpośredniegokon-
taktuznaturą.Wwieluwypadkachwydajesię,żeekspery-
mentowanieznowymiformamiżyciabyłopodejmowane
wtymśrodowiskuzwiększąodwagąimiałocharaktertotal-
ny.Obejmowałoonowszystkieaspektyżyciainieograni-
czałosiędostopniowegobadaniamodelipróbnych,lecz
wiązałosięzaktemcałkowitegoporzuceniadawnychform
narzeczbezkompromisowegonpraktykowaniaidei”.Podob-
niejakwwypadkuruchówskładającychsięnazjawiskoLe-
bensreformwskaliogólnej,takżewodniesieniudokolonii
artystycznychmożnaprzywołaćtesameparadygmatyokreś-
lającewyjściowykierunekpodejmowanychprzemian:śro-
dowisko-ciało-duchowość.Jaksięjednakokazywało
wpraktyce,wwiększościkoloniiartystycznychtotalne
praktykowanieideireformatorskichprowadziłodosynte-
22
