Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Dwapodejściadoochronyśrodowiska|33
znanychodlatsposobówoddziaływania.Ponadtonoweprocesywytwórcze,będące
wynikiempostęputechnicznego,stałysięźródłemnieznanychdotychczasskutków
środowiskowych.Rozpoznaniewpływówiskutkówśrodowiskowychnieszło
wparzezestopniemichjakościowegozróżnicowania.Naogółograniczałosiędo
smogu(gęstejmgłyzmieszanejzantropogennymizanieczyszczeniamiatmosfery,
występującejwwielkichmiastachlubnaobszarachprzemysłowych[8])orazdo
koncentracjizwiązkóworganicznychizawiesinwwodachpowierzchniowych.
Rozwójprzemysłuprzybierałnietylkowymiarilościowyijakościowy,aletakże
przestrzenny.Początkowonegatywnewpływybyłyszczególnieintensywnewno-
wychośrodkachprzemysłowych.Zczasempojedynczeośrodki,łączącsięzesobą,
tworzyłyregionyprzemysłowe.Wkonsekwencjizmieniłsięnietylkoskładzanie-
czyszczeń,aleizasięgnegatywnegooddziaływaniaczłowiekanaśrodowisko.
Tradycyjneźródłaoddziaływaniaczłowiekanaśrodowisko,doktórychnależa-
łakoncentracjadziałalnościosadniczej,ulegałyintensyfikacjiiprzekształceniu.
Działosiętakzasprawąprzyrostuliczbyludności,koncentracjiosadnictwa,szcze-
gólniewregionachprzemysłowych,zmiankulturowych,wtymsposobuodży-
wiania.Wrezultacienastępowałanietylkozmianailości,aleiskładutradycyjnych
zanieczyszczeńgospodarczo-bytowych.
Masowość,różnorodnośćorazzasięgtychwpływówwywoływałskutkiśro-
dowiskowezagrażająceżyciuizdrowiuczłowieka.Działaniazapobiegawczepo-
legającenarozpraszniuzanieczyszczeństopniowookazywałysięniewystarczają-
ce.Zachodziłakoniecznośćichwychwytywaniaineutralizacji,toznaczydopro-
wadzaniadopostaciobojętnejdlaśrodowiska.Wodpowiedzinatakiezapotrze-
bowaniezaczęłysiępojawiaćpierwszetechniczneurządzeniaochronyśrodowi-
ska.Należałydonichmechaniczne,anastępniebiologiczneoczyszczalnieścieków,
konstruowanem.in.przezniemieckiegoinżynieraK.Imhoffanapotrzebyspółek
ściekowych.Byłytorównieżprostemechaniczneurządzeniadoredukcjipyłówze
spalin,zwanekomoramiosadczymi.
Początektrzeciego,trwającegoobecnieetapurozwojupodejściadoochrony
środowiska„odskutku”kojarzysięzwyklezRaportemSekretarzaGeneralnego
ONZUThantazdnia26maja1969r.pt.Człowiekijegośrodowisko.Abstrahując
odkonsekwencjiIiIIwojnyświatowej,przyczynyzmianpojawiłysięnapoczątkulat
60.XXw.ipolegałynaprzeobrażeniachwstrukturzeludzkichpotrzeb.Zaspoko-
jeniepodstawowychpotrzebczłowiekawsensieilościowymdoprowadziłodo
skierowaniajegozainteresowańwstronępotrzebjakościowych.Konsekwencją
tegozjawiskabyło(ijestnadal)przekształceniesięrynkuproducentawrynek
konsumenta.Zasada„kupuj,coprodukują”zostajezastąpionazasadą„produkuj,
cokupują”.Oprzedmiocietransakcjirynkowejniedecydujejużproducent,lecz
konsument.Zmianarynkowejpozycjiproducentazmuszagodowalkiowzględy
konsumenta.Walkajestprowadzonawdwojakisposób.Pierwszypoleganado-
stosowywaniuwartościużytkowychproduktówdorosnącychpotrzebipragnień
konsumenta.Drugisprowadzasiędooferowaniaproduktówocorazwiększej
wartościużytkowejdlakonsumenta.Obatesposobywymagajądoskonalenia
