Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tamiiliberałamigalicyjskimi,pozaróżnicamiideologicznymi
poświadczonymitakżeprzezTekęStańczyka,przebiegałgłównie
napłaszczyźniewyboruróżnejtaktykipolitycznejiodmiennego
sposobuoddziaływanianaopiniępubliczną.
AtakkonserwatywnejgrupyPrzegląduPolskiegonalwowską
demokracjęniepolegałnajejdenuncjacji,jakopostępowejsiły
społecznej,zagrażającejpozycjiziemiaństwa8.WGalicjiw1869
rokuniechodziłooto,ktobędziesprawowałrządy:konserwa-
tywneziemiaństwoiarystokracjaczyliberalnemieszczaństwo.
Toostatnieniebyłonatylesilne,abystanowićsamodzielny
czynnikpolityczny.Pozatympozycjaziemiaństwawsystemie
politycznymGalicjibyłaugruntowanaobowiązującymkurialnym
systememwyborczym.
Specyfikatejdenuncjacjipolegałanatym,żekonserwatywna
elitaumysłowaGalicjiodsłaniałaprzedspołeczeństwemzgubność
koncepcjipolitycznejprzywódczychśrodowiskdemokratycz-
nychiliberalnychkraju,zwyraźnąprzestrogąpoddaniasięich
wpływom.Wzmocnionotędenuncjacjęoskarżeniemokontynu-
owanietradycjiflnieprzerwalnościpowstania”,doktórejmielisię
rzekomoodwoływaćkonkurencidosprawowaniaflrządudusz”
nadgalicyjskimspołeczeństwem.Intelektualnenadużycie,jako
instrumentwalkipolitycznej,zapewniłostańczykomkrótkotrwały
sukces.WprawdziepublikacjaTekiStańczykaprzyczyniłasiędo
zwycięstwaichprogramupolitycznego,aledopieroprzyszłość
pokazałajejnegatywneskutkidlaprzywódczejroliredaktorów
PrzegląduPolskiegowżyciupublicznymGalicji.
TekąStańczykagronokrakowskichkonserwatystówtoczyło
batalięwdwóchniejakopłaszczyznach.Napłaszczyźnieintere-
sówogólnonarodowychzwalczałomyślpolitycznąradykalnej
postyczniowejemigracji.Wsferzepolitykiprowincjonalnejwy-
stąpiłozatakiemnagalicyjskichdemokratówzpowodugłoszonej
wczasiekampaniirezolucyjnejtaktykibiernejopozycji.Wobu
przypadkachposłużyłosięzarzutemodążeniedopchnięcia
społeczeństwanadrogękonspiracjiipowstania.
Użycietegosamegooskarżycielskiegotonuzarównowod-
niesieniudosporupolitycznegozemigracją,jakizdemokracją
galicyjską,okazałosiędladalszejdziałalnościgronakrakowskiego
8K.Wyka,TekaStańczykanatlehistoriiGalicjiwlatach1849-1869,Wrocław1951,
s.181.
XI
