Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gdywlipcu1945rokuzakończyłasięmisjaAmbasady,Par-
nickistanąłprzedniezwykletrudnądecyzją–określeniaswojej
postawywobecnowych,komunistycznychwładzwPolsce.Osta-
tecznieówpolskipowieściopisarzhistoryczny,aleteżwielkimi-
łośnikRosji,jejkulturyiliteratury,uznał,żezłożenieprzezniego
deklaracjilojalnościwobecpodporządkowanychMoskwiekomu-
nistycznychwładzpolskichniejestmożliwe.Postanowiłzostać
wMeksyku–jużjakoosobaprywatna–ipoświęcićsiępracylite-
rackiej.Konsekwencjetejdecyzjibyłyjednakbolesne:przede
wszystkimrozpadłosiępierwszemałżeństwoParnickiego–zElż-
bietąParnickąpisarzutraciłkontaktposwoimaresztowaniuwe
Lwowie,powojniezaśwładzepolskieniepozwalałynajejwyjazd
zagranicę8.Kilkapowojennychlattoteżczaspoważnychproble-
mówfinansowychParnickiego,utratakontaktuzczytelnikami
(awięcipoczuciasensupracypisarskiej)orazswoistegowy-
obcowaniaześrodowiskaemigracji,któranierozumiałaupo-
ru,zjakimautorSrebrnychorłówchciałsiępoświęcaćwyłącznie
powieściopisarstwu.Przejmująceświadectwotychtrudnychlat
możnaznaleźćwlistachTeodoraParnickiegoiJerzegoGiedroycia
zokresumeksykańskiego9.
Tenciemnyokresżyciapisarzabyłjednakrównieżczasem
twórczychposzukiwań,którychefektstanowiłydwiepowie-
ści–SłowoiciałoorazwydanaprzezInstytutLiterackiwPary-
żupowieśćzczasówhellenistycznychKoniec„ZgodyNarodów”
(1955).Powieścitestanowiłyswoistyprzełomiotwarłydro-
gęutworompisanymjużinnymjęzykiemiopartymnainnych
niżdotychczasowezałożeniachintelektualnychiestetycznych.
LatatebyłyteżczasemswoistegoflpolowanianaParnickiego”–
czasempróbpodejmowanychwkrajuprzezInstytutWydaw-
8PowielunieskutecznychpróbachzorganizowaniaspotkaniaParnickiego
zżonąElżbietąostateczniedoszłodorozwodu;drugażonapisarzaEleonoraPar-
nicka(ślubzawartyperprocura)przyjechałazLondynudoMeksykuwpocząt-
kach1956r.
9J.Giedroyc,T.Parnicki:Listy1946-1968.Oprac.A.Dobrowolski.Cz.1–2.
[ArchiwumflKultury”14].Warszawa2014.
11
