Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Król-kapłanicesarz-katechon
władzykrólewskiejijejcorazbardziejmocnegouzasadnieniazapomocąpojęć
religijnych.Legitymizacjawładzymonarszejmacharakterwojenny(skutecz-
ność)orazmagiczny(cuda,czary).UżywającaparatupojęciowegoMaxaWebera
możemypowiedzieć,żejesttoklasycznepanowaniecharyzmatyczne,gdziewła-
dzęsprawujezawszeprzywódcaDobdarzonynadprzyrodzonymi,nadludzkimi
lubprzynajmniejrzeczywiścieniezwykłymi,niekażdemudostępnymi,siłami
czywłaściwościami”
,słowemDosobaposłanaprzezBoga”
10
.
Królowiegermańscy,zanimludyteprzyjęłychrześcijaństwo,niebylipo-
strzeganijakozwykliludzie,dlategomusielimiećiniecodzienneprzygody.
Przypisywanoimprzedewszystkimnieśmiertelność,nawetwtedy,gdyumierali
lubginęlinaoczachswoichziomków.Powszechnieuważanojednak,żewładcy
nieumierają,leczzasypiająwtajemnychmiejscach.Przypisywanoimtakże
nadprzyrodzonezdolnościmagiczne:wywoływalideszczewczasiesuszy,czynili
bezpłodnekobietypłodnymi,mielizdolnośćuzdrawianiachorych,ichdowódz-
twozapewniałosukceswyprawomwojennymibogatełupy.
Charyzmajednakmusibyćbezustanniepotwierdzana,abraksukcesów
świadczyotym,żebogowieodwrócilisięodmonarchy.Webernazywatomia-
nemDodtrącenia”
11
.Król,któryutraciłcharyzmę,jestzbędny,plemięniema
zniegożadnychkorzyści,możenawetprzynosićmunieszczęście.Ludpotrzebuje
nowegocharyzmatyka,któryspodobasiębogomidostanieodnichcudowne
moce,którezapewniąmupomyślność.Pechowimonarchowiegermańscy
niejednokrotnietraciliwięcwładzęzpowoduzłychplonówlubsuszy,bowiem
obwinianoichoutratęmagicznychzdolnościzpowoduwystępku,zaniedbania
kultureligijnegolubnieprzestrzeganiarytuałów.Wiemy,żeniejedenmonar-
chastraciłgłowęzpowoduprzedłużającejsięsuszy,którejnieumiałzaradzić
przezmodłylubdaryskładanebogom
12
.
s.40-41,70-73,89-91.Upadekwładzycentralnejspowodowałzagładępaństwawizygockie-
gow711roku.Uległoonogarstcearabskichnajeźdźców,którychliczbęoceniasięzaledwie
na7-12000(ibidem,s.109-110).
10
M.Weber,Gospodarkaispołeczeństwo.Zaryssocjologiirozumiejącej,Warszawa2002,s.181.
11
Ibidem,s.182.
12
J.Baszkiewicz,Myślpolitycznawiekówśrednich,Poznań1998,s.89-92.
19
